|

وقتِ اشاعت :   October 8 – 2017

انگریز ندکار جان ملٹن گش ایت ’’ جوانین لبزانک سرپدیں نبشتکار ءِ زند ءِ ھون انت باید انت وانوک نبشتکار ءِ ساچشتاں انچو بہ وان ایت تاں نبشتکار ءِ ھون وانوک ءِ رگاں بہ تچ ایت نوں آ نبشتہ کار ءَ سرپد بیت کنت ‘‘۔بلوچی لبزانک ءِ وانوک بلوچی ءِ مزن نامیں نبشتہ کار واجہ اے آر داد اگاں سرپد بووگ لوٹ انت گڑا انچو بوان انت کہ واجہ ملٹن گش ایت ۔

اے آرداد بلوچی آزمانک ءِ ہما نام انت کہ آئی وانگ ءُُ سرپد بووک پہ منی وڑیں نودربر ءَ گران انت چیاکہ اے آرداد چیدگی آزمانک نویس ایت ۔بازیں وانوک داد ءِ آزمانکاں بے معنا گوش انت بہ گندئے کہ اے پیم مہ بیت بلکن آیانی تہ ءَ معنا است انت ءُُ ہمے معنا بدل ہم بنت۔ہمے باز معنائی داد ءِ آزمانک حسن سول ءِ تہ ءَ ہم گندگ ءَ کئیت۔

’’ حسن سول‘‘ اے آرداد ء آزمانکانی کتاب ’’ دریگے پچ بیت‘‘ ءِ آزمانکاں چہ یکے کہ ایشی کسہ چہ بلوچی myth ءَ زورگ بوتگ بلئے Realism ءَ جوانین پیمے ءَ پدر کنت ۔

حسن سول یک مرد ءُُ جنینے ءِ کسہ انت بازیں دارو ءُُ درمان ءَ پد اوں آیاں چک نہ بیت ۔آہر مرد ءَ را سوجے دئیگ بیت کہ فلاں جاہ ءَ یک درچکے ( حسن سول) است آئی ءِ ساہگ ءَ شپے ءُُ روچ بہ جل ترا الم ءَ چک بیت مرد ہمے وڑ کنت بلئے درچک مرد ءَ را گوش ایت اگاں تئی چک جنکے بوت گڑا منی دشتار انت ۔مرد ءَ را جنکیں چکے بیت ۔

سور ءُُ آروس رس ایت درچک جنگ( لوک مدینہ) ءِ واب ءَ کیت ۔لوک مدینہ وتی پت ءَ را ہمے واب ءَ گوش ایت پت پریشان بیت ۔دومی رند ءَ پدا درچک نوک مدینہ ءِ واب ءَ کیت آخر پت ءِ واب ہم حرام بیت گڑا آ چکے بدل ءَ وتی آزاتی ءِ دیم ءَ درکیت۔

حسن سول چندگی رنگ ءَ بازیں چیز پدر کنت چوشکہ روایت انسان ءِ بے بسی ،نامردی ءِ تژن ،قول ءِ برجاہ دارگ ناامیتی ،گل ءُُ شات ،ھراب ءُُ آزاتی داد ءِ آزمانک ءِ وانگ ءَ پد ژاک دریدا ءِ ہمے گپ ھیال ءَ کیت کہ آگوش ایت ’’ کجام ہم نبشتگین ساچشت یا نبشتانک ءِ چارگ ءُ تپاسگ لئیبے ما ہچ یک مانا یے ءِ نیمگ ءَ اشارگ کت نہ کنین انچو مانا انت کہ وانوک چاراں بہ کنت مانا کشان بہ کنت ءُُ روان بہ کنت ‘‘ ۔

اے آرداد ءِ آزمانک ہم ہمے ڈول انت کہ وانوک چاراں بہ کنت ءُُ مانا کشان بہ کنت حسن سول ءِ کار ست مرد ،مردمے حسینی کنز ءِ درچک ( حسن سول) نوک مدینہ ( مردے چک ) درھازندکیں کردار انت کہ کسہ ءِ Them ءَ گوں ہمگرنچ انت ۔یک شریں کردارے ءِجوانی ہمیش انت کہ آ بازیں مردمانی تہ ءَ ہم زانگ ءُُ پجارگ بیت حسن سول ءِ کار ست ’’ مرد‘‘ کہ چکے نہ بیت ہمے رنگ ءَ انت کارگس ءَ چہ درستان جتا ءُُ گستا آئی ءِ روڑ ءِ سر ءَ مرگ ہم چہ ایدگہ مردماں الگ انت ۔

اے کپ آ کپ ءِ چارگ برزیں توار ءَ گپ جنگ سوت گوشگ ءُُ دکھڑ جنگ ،وشی ءَ الگ ءُُ گمی حالت ءَ ہم چہ نزیک مردماں جدا بہراں کہ آئی ءِ ایوکی ( انفردیت) ہر حالت ءَ چہ نزیک ءِ الس ءَ جدا کندگ بیت۔

یک مزنیں ازمکارے چہ وت ءَ جہان ءَ دروشم دنت آ وتی گر ءُُ گورے مردماناں کارست جوڑ کنت بلئے ساچست گوشگ نہ بیت اے کارست ہما وہد ءَ شاچست گوشگ بنت کہ ازمکار ایشاناں ساچست گوناف ءُُ دروشم دنت ءُُ لبزانکی کارست جوڑ کنت باز وہداں آوتی ذات ءِ چیرے بہر ہم ہمے کارست ءِ تہ ءَ پش داریت حسن سول آزمانک ءِ تہ ءَ پت ءِ کردار ہمے رنگ ءِ کارستے گندگ ءَ کیت ۔(برجاہ انت )