من آئرا ہور ت ہورت چار اِت ۔اسپیت چکیں رنگ ،رکانیں گور ،بارگ ءُُ وش قدیں بالاد،تنکیں بوریں ریش،آسکی دیدگ،گشئے حضرت عیسیٰ ءِ چہرگ ءَ جنگ ءَ ات ۔’’ من ارزی ءِ دپتر آورتہ‘‘ لہمیں گالوارے ءَ گشت یے۔
بدئے چارین اِش۔آئی سرا وتی لوگبانک ءَ را تہنا سیاہ کاری ءِ شک ءِ بنا ءَ کشگ ءِ ایلنگ ءُُ کوش ءِ ڈوہ دارے اتَ۔آئی گشگ ءِ رد ءَ ہمے یکیں گپ کہ ’’ آئی لوگبانک سیاہ کار ات ،ءُُ آئیءِ ہمے عمل ءِ وہد ءَ آئرا کشتگ ۔آئرا کمک کرت کنت ۔ من کاگد سر ءُُ چیر کرت اَنت ءُُ بنداتی رپورٹ درکرت کہ نبشتہ ات’’۔۔۔۔ واقعہ ءِ ہند میتگ ءِ نزینکی جنگل ،چپ ءُُ چاگرد ءَ چگرد ءُُ دومی بوٹگ ات انت ۔
تہا سرکشگ ءُُ چارگ ءَ ہچی گندگ نہ بوت ۔واقعہ ءِ ہند ءَ سباہی ( ڈوادار ءِ لوگبانک) کہ شانزدہ سالی جنکے ات ،آئی ہوناں مین ایں جون کپتگ اَت۔سرے چہ بالاد ءَ جتا ات کہ ملگورے شہ نیام ءَ سیم ءُُ دو چوٹیل ءَ گوپتگ ات انت ۔گردن ءَ طلاہی ہارے ات کہ تپر ءَ سستگ اَت ءُُ گوشان نگرہ ءِ والی مان ات۔
بلوچی شیشہ کاریں جامگے گور ءَ اتے کہ شہ دیمی نیمگ ءَ گیشتر دراتگ ات ءُُ جون ءِ سینگ گوں ہنی ءَ نکشءُُ نگار ات ۔شہ جون ءِ پاجامگ ءَ انچو گمان بوت کہ کشندہ ءَ شہ کوش ءَ پد پاد ءَ داتگ ات۔
دستاں نگرہی گب ءُُ منگلی ،راستیں دست ءِ شادت ،گڈی ءُ زری لنکک ءَ پادانی لنککاں ہم نگرہی مندریک مان ات ۔جون ءِ نزینک ءَ ہوناں مین ایں تپرے کہ دستگ ءُُ دپ یے ہونیں ات انت کپتگ ات ءُُ دومردم ءِ پداات انت کہ پجارگ بوت انت ۔۔۔۔۔‘‘بنداتی رپورٹ ہلاس بوت ۔بلئے منی چم ایشی تہا چیریں کسہ ءَ وانگ ءَ ات انت ۔۔۔
آ ہون کہ ہاکاں ہوار ات یک بنیادمے ءِ ہون ات کہ تپر ،سہریں گلزمین ءُُ بنداتی رپورٹ آئی گواچن ات انت آئی کہ شہ سیال ءُُ آزیزان سیالی برات ات ءُُ ہرچ نیک ءُُ بد پشت جپ ات ،آ کہ کوشیں بالادے ءِ واہگ ات ءُُ نیم شپ ءَ کہ استاران ہم وتی منزل ءُُ سپر نیمگ کرت ات۔
،ہما وہد کہ شاہ بھٹائی پاد ات ات ءُُ ’’ مومل رانو‘‘ سر نبشتہ کرتگ ات ءُُ ہمے وہد ءَ آ پہ چیروکانی ،لپرزگی ءُُ بے قراری ،درچک ءُُ بوٹگانی برمش ءَ را قدرت ءِ گوانک پہم اتگ ءُُ پاد اتگ ات ۔ہمے برمش ہون ئیگ انت کہ ماہکانی ءَ الہان کنت ءُ جنزیت۔
’’ دوست ! ترا اگاں منی وڑا ستک بہ بیت ،تئی ہم واب پراِت پرچا کہ ورنائی دو سے روچی مہمان یے ‘‘( شاہ لطیف)آ کجا شت؟ مگین آ ایوک ءَ بنداتی رپورٹ ءِ لہتیں لبز ءُُ واقعہ ءِ ہند ءِ لہتین نشانی ات بس ۔۔۔!
’’ بنداتی رپورت ونت ؟ آ مردک ءَ گشت۔
ہو۔۔۔من پچ لرزان ءَ ہو گشت ءُُ بے تہمبلی کاکد سر ءُُ چیر کرت انت ۔منی جبین ءَ منا یکے ءَ توار کت اے زالبول ءَ ہما مردم کہ آئی وت پہ زبان ،چم ءُُ ھیالان کدی ہم سیاہ کاری نہ کرتہ ،ہما سنگسار بکنت ،من برزیں گالوارے ءَ پسو دات ۔
’’آئی کہ نہ کرتہ ،آئرا چے مجال ،اے موسم ( ورنائی) کہ شپاں بے واب کنت شہ ہر ثواب ءُُ گناہ ءَ پاک ءُُ برز انت ،اے بندگی ءِ مولم انت ۔اے موسم ءَ انسان بیت کہ پرشتہ کس ءَ را گر ءُُ دار ءِ واک نیست ۔’’ وکیل صاحب۔۔۔! آ مردک گوں من گپ ءَ ات ءُُ من پگر کنگ ءَ اتوں کہ ۔۔۔’’ ایشی وکالت منی وس ءِ کارے نہ اِنت‘‘۔
(نوٹ: شیخ ایاز کہ بندر ءَ سندھی زبان ءِ نامداریں شاعر ءُُ آزمانکارے کہ آئی آزمانک ’’ ننگر چنا‘‘ ءَ اردو زبان ءَ ترینتگ انت ءُُ من سندھی زبان ءِ نابلدی ءَ اے شہ اردو زبان ءَ بلوچی ءَ رجانک کرتہ،رجانکار۔)