مروچاں کسانیں شہراں اے ھم گندگ بئیگ ءَ انت کہ چہ آئی ایس پی ءَ لہتے کیبل آپریٹر ،انٹرنیٹ ءِ آسراتی ءَ پہ بہا زوراَنت ءُ رند ءَ وتی میتگ ءُ دمگ ءِ لوگاں چہ تار ءُ وائر ءِ وسیلہ ءَ بہر کن انت ۔ ایشی ءَ کیبل نیٹ گوشنت ۔ اے رنگ ءَ انٹرنیٹ ءِ ھرچ پہ لوگی کمپیوٹرکارمرزکنوکاں کمتر بیت ءُ چہ ایشاں نودربر ھم نپ چست کُت کن انت۔
ھوارکنوکیں مراگش یا نیٹ ورکنگ سافٹ ویئرز، دوکمپیوٹرانی ھوار کنگ ءَ ابید یکیں جاہ ءَ ایریں چہ ھزار ءَ گیش کمپیوٹراں ھم وت ماں وتا ھمگرنچ کنت ءُ پدءَ اے کمپیوٹراں گوں دگہ شہر ءُ دمگ ءِ کمپیوٹراں ھم انٹرنیٹ ءِ وسیلہ ءَ مربوط یا ھمگرنچ کنت، چہ ایشی ءَ ابید اے دنیا ءِ کجام ھم کنڈءَ ایریں کمپیوٹراں ھم گوں لوکل نیٹ ورک ءَ ھوار کن انت ۔ اے رنگیں نیٹ ورک ءَ وائیڈ ایریا نیٹ ورک ھم گوشنت۔
کمپیوٹر نیٹ ورک ءِ سرا کار کنوک چونائیءَ درستیں نیٹ ورک انجنیئرز گوشگ بنت۔ بلے جتا جتائیں ادارہاں ایشانی وانگ، کار ءُ زمہ واری ءِ ھساب ءَ ایشانی عہدہ (اُگدہ ) مٹ بیان بنت۔ کمپیوٹر ءِ ہارڈو ویئر، سافٹ ویئر ءُ نیٹ ورکنگ ءَ ابید انٹرنیٹ ءِ سرءَ کار کنوکانی پڑ ھم نوں پہکا جتا ءُ شا ھیگان انت ۔ دیمترا اگں موہ رس اِت اے سرھالے سرءَ ھم چیزے نبشتہ کناں۔
کمپیوٹر ءِ مراگش جوڑ کنوکیں لہتے مزن نامیں ادارہاں پہ لس مھلوک ءَ انچیں کسان ءُ مزنیں بازیں سافٹ ویئر یا مراگش جوڑ کُتگ انت کہ آھانی گرانیں کار سُبکّیں رنگے ءَ دیم ءَ کاریت۔
چوش کہ پیسریگیں زمانگ ءَ وھدے کتاب نبشتہ کنگ بوتگ انت اگں آھانی تہ ءَ گونڈیں اوں ردی یے اتکگ سرجمیں جہد دوبر کنگ کپتگ بلے نوں کمپیوٹر ءِ مراگشانی برکت ءَ اے کار روچ پہ روچ سُبک تر بَیان انت۔ کمپیوٹر ءِ تہ ءَ انچیں سافٹ ویئرز است انت کہ آھانی تہ ءَ کتابانی ٹائپ کنگ ءُ کمپوزنگ یا سنگارگ ءِ کارجوانتریں رنگے ءَ کنگ بیت چُش کہ ایم ایس ورڈ ءِ مراگش انت کہ مائیکروسافٹ کمپنی ءَ جوڑ کُتگ ءُ ان پیج نامی مراگش انت کہ یک ھندوستانی گلے ءَ جوڑ کُتگ بلے پاکستان ءِ ھمک زبان ءِ کتاب جوڑ کنوک چہ ایشی ءَ نپ چست کنگ ءَ اَنت۔ اے رنگیں سافٹ ویئرزیا مراگش ، ورڈ پروسیسرز گوشگ بنت بزاں گالانی کارریچ کنوک۔
ھما نودربراں کہ ایم ایس ورڈ یا انپیج ءِ سرءَ کارءِ کنگ دربرتگ آھاں وتی چاگرد ءَ کمپوزر یا آپریٹر ءِ کار آسانی ءِ سرا رسیت۔
پہ کتابانی سرتاک جوڑ کنگ ءَ ڈیزائنر اول ءَ چمدار بوتگ انت کہ کاگدے ءِ سرا وتی گراکءِ لوٹ ءِ ھساب ءَ نکشے بہ کشّ انت ءُ برے برے اے نکش ءِ تہ ءَ آھاں گونڈیں بدلی یے زلورت کپتگ ءُ پہ آئیءَ ھم وتی جہد دوبر کنگ کپتگ بلے نوں کمپیوٹر ءِ برکت ءَ انچیں سافٹ ویئرز یا مراگش است انت کہ اے کار ءَ بے دلسیائیءَ الکاپی ءَ کن انَت ءُ وتی کلائینٹ یا گراک ءَ پیش دارانت چُشیں مراگش وَ باز انت بلے لہتینانی نام ایش انت :
پینٹ برش ، فوٹو شاپ ، ھینڈ فری ، کورَل ڈراہ ، فلیش، سُوایش ءُ دگہ بازیں
ھما مردماں کہ ڈرائینگ ءُ ڈیزائننگ ءِ قدرتی صلاحیت (ھُدائی داد ) گون انت آ وتی ازم ءَ شرتریں رنگے ءَ گوں گرافک سافٹ ویئرزاں دیم ءَ برت کن انت۔ یک نیمگے ءَ آ وتی لاپ ءَ کش ات کن انت ءُ دومی نیمگ ءَ نام اوں کٹ اِت کن انت۔
اگاں آھانی گورا انٹر نیٹ ءِ آسراتی است آ دنیا ءِ اے دگہ ازمکارانی کاراں ھم دیست کن انت ءُ وتی کاراں آھانی دیم ءَ یاورت ھم کن انت کہ مروچاں سوشل میڈیا ءَ مھلوک یک جاہ کُتگ۔
اے رنگیں مردم گرافک ڈیزائنزز ھم جوڑ بوت کن انت ءُ ایشانی زلورت ھالتاک، ماھتاک، ٹی وی ءُ بازیں ایڈرورٹائزینگ ایجنسیاں ھم بوت کنت ءُ پرنٹنگ پریس ءَ ھم بوت کنت۔
کمپیوٹر ءَ ائیر لائن یا بالی گراب ءِ پڑ ءَ ھم مزنیں انقلابے یاؤرتگ ۔ دنیا ءِ ھمک بالی گراب ءِ ادارہ ءَ وتی کسان ءُ مزنیں ایجنسی دنیا ءِ کنڈ کنڈ ء
َ پچ کُتگ انت ۔ اے ایجنسی ھمے کمپیوٹر ءِ وسیلہ ءَ گوں وتی مستریں ادارہ ءَ ھمگرنچ ءُُ ھوار انت۔
بالی گراب ءِ ٹکٹانی مراگش ھم انٹرنیٹ ءِ وسیلہ ءَ ھمک ایجنسی ءِ گورا ایر اِنت ءُ اے مراگش (سافٹ ویئر)ءِ برکت ءَ دراھیں ایجنسی یکیں وھد ءَ سرپد بنت کہ کجام ٹکٹ چہ کجا بہا بوتگ ءُ کجام ٹکٹ پہ بہا کنگ ءَ پش کپتگ ۔ ٹکٹنگ ءِ سافٹ ویئرءِ ھم گونڈیں مدّت ءِ وانگ (شارٹ کورسس ) مزنیں شہراں ابید لہتے کسانیں شہراں ھم ارزانیں نیادءَ کنائینگ بَیگءَ انت۔ ایئر ٹکٹنگ ءِ وانوکاں بالی گرابانی ایجنسیاں ابید ادارہ ءِ جندءَ ھم کار رسیت۔
لہتے بالی گرابانی ایجنسی چہ نودربراں ھچ سَند ھم نہ لوٹ انت ءُ وھدے کہ نوکیں مردم پہ کارءَ دارانت آھاں وتی مراگشانی باروا وت سرپدی ھم دئینت بلے پہ اے چیزئیگی آھاں تاں اولی چیزے ماھاں کمتر پگار دئینت بلے منی دل ءَ چہ لوگ ءَ نندگ ءَ اے ھم گنج انت۔
کمپیوٹر ءِ وانندگاں گیشتر، وانگ جاہاں، نادراھجاہاں، بیمہ ءِ ادارہاں، بالی گراب ءِ ادارھاں، زمین ءُ لوگ جاگہانی بہا کنگ ءِ ادارہاں، درمانانی کمپنیاں، روگن، تیل،
ڈیزل ءِ اداراہاں، ایڈورٹائزنگ ایجنسیاں، ٹیلی فون ءُ الیکٹرک ءِ کمپنیاں، آپی گراب (آبی جہاز) ءِ ادارہاں، سرکاری ءُ نیم سرکاری کساس درائیں ادارہاں کار رس ایت۔
کمپیوٹر ءِ پڑ ءَ آ درائیں نودربر اتک کن انت کہ آھانی ذہن ءُُ دل دیمروئی لوٹیت ءُُ آ روچ پہ روچ نوکیں چیزاں زانگ ءُُ دربرگ لوٹ انت۔
ھما نودربراں کہ دَہ ، دوازدہ ، چاردہ یا شانزدہ ونتگ بلے وتی وتی وانگ جاھاں ھچبر کمپیوٹراش نہ ونتگ ءُ پہ روزگار ءَ پریشان انت آ گوں وتی اکیڈمک وانگ ءَ کم مدتی کورساں داخلہ زرت ءُ کارے دست گپت کن انت ۔ اے شارٹ کورسسز کارانی ھساب ءَ جتا جتا بنت ءُ ایشانی مُدت چہ دوھپتگ ءَ بہ گر تاں چارسالی اوں بوت کنت۔
لہتے کورسانی نام ایش انت:
کمپیوٹر بیسک ءُُ ونڈوز آپریشن ، مائیکروسافٹ آفس ، کمپیوٹر اکاؤنٹنگ ، پیج کمپوزنگ، بیسک گرافک ڈیزائننگ ، ویب ڈیزائیننگ، ویب ایپلیکیشن پروگرامنگ، بیسک پروگرامنگ ، پروفیشنل پروگرامنگ ، لو لیول پروگرامنگ، ڈیٹابیس پروگرامنگ، ڈیٹا بیس ایڈمنسٹریشن ، مائکروسافٹ نیٹ ورکنگ ، سی این ای، ایم سی ایس، بیسک نیٹ ورکنگ، ایڈوانس نیٹ ورکنگ، سی شارپ ، ویڈیو ایڈیٹنگ، ویژول اسٹوڈیو ، پراجیکٹ مینیجمنٹ ءُ دگہ بازیں۔
پہ کمپیوٹر ءِ وانگ ءَ کمے باز انگریزی وانگ ءُ زانگ زلوری انت کہ کمپیوٹر ءِ شرتریں کتاب ماں انگریزی زبان ءَ رس انت ءُ دومی کمپیوٹر ءِ انگریزی گالبند یا اصطلاحات گیشتر کارگساں کارمرز بنت۔
کمپیوٹر ءِ کسان مُدّتی وانگ یا شارٹ کورس ءَ ابید کمپیوٹر ءِ یک سالی ءُ دوسالی ڈپلومہ کورسز ھم لہتے انسٹیٹیوٹ یا وانگجاہ کنائینگ ءَ انت کہ لہتے جاہاں ایشاں ڈی آئی ٹی یا ڈپلومہ ان انفارمیشن ٹیکنالوجی ھم گوشنت ۔ چہ اے انسٹیٹیوٹاں ابید لہتے کالج ءُ یونیورسٹی ھم است انت کہ سے سالہ ءُ چارسالہ ڈگری کورسز ھم کنائینگ ءَ انت کہ بی سی ایس ( بیچلرز ان کمپیوٹر سائنسز ) یا ایم سی ایس (ماسٹرز ان کمپیوٹر سائنسز) گوشگ بنت۔
ھما نودربر کہ کمپیوٹر ءِ پڑ ءَ وانگ ءُ ویمروئی کنگ ءَ دلمانگ انت آ باید بہ زان انت کہ اے شعبہ یا پڑ سائنس اِنتءُ پاکستان ءَ چہ کلاس نو ءَ کمپیوٹر سائنس ءِ پڑ چہ آرٹس ءُ بائیوسائنس ءَ جتا بیگ ءَ انت بلے ھما نودربر کہ دہ ءَ وانگ ءَ انت ءُ آھانی وانگ جاہ ءَ کمپیوٹر ءِ گروپ نیست ، آباید ھساب ءُ فزکس ءِ تہ ءَ گیشتریں نمبروتی سالانہ چکاس ءَ بُزورانت تاں یازدھومی ءَ کمپیوٹر ءِ گروپ ءَ داخلہ زرت بہ کن انت بلے اگں آھانی انٹر کالج ءَ ھم کمپیوٹر ءِ گروپ نیست گُڑا باید اے دوسالانی تہ ءَ ھم ایشانی نمبر فزکس (طبیعات ) ، ھساب ،کیمیا ءُ انگریزیءِ تہ ءَ گیشتر بہ بنت تاں ڈگری کالج یا یونیورسٹی ءَ آھاں کمپیوٹر سائنس ءِ پڑ ءَ داخلہ بہ رسیت۔
چہ ایشی ءَ ابید ھما مردم کہ لوگ ءَ نشتگ چہ نیٹ ءَ کمپیوٹر ءِ باروا وانگ ءُ زانگ لوٹ انت آ باید گوگل ءِ تند جاہ یا ویب سائیٹ ءَ کارمرز بہ کن انت ءُ کمپیوٹر ءِ بنداتی وانگ ءَ بہ گر تاں پروفیشنل وانگ ءِ باروا استیں نبشتانکاں شوھاز بہ کن انت ءُ بوان انت۔ اے نبشتانک انگریزی ءَ ابید، اردو، فارسی ءُ عربی زبانانی تہ ءَ ھم دست کپ انت ۔
پرچا کہ انگت ماں بلوچی ءَ الکاپی ءَ مارا اے سرھال ءِ سرءَ نبشتانک دست نہ کپ انت پمشکا ما مجبورایں کہ اے ساھت ءَ دری زبان ءَ پہ وتی زانت ءِ گیش کنگ ءَ کارمرز بہ کنیں ۔
امیت انت کہ چہ منی اے گونڈیں جہد ءَ نودربراں لہتے سرپدی رسیت۔ انشاء اللہ دیم تر ءَ کہ موہ رست دگہ انچیں سرھالانی سر ءَ ھم گپ جنگ بیت
***