دومی سوَب اِش ات کہ عربی ملکاں وش کنگ ءْ آیاں چہ مال یکجاہ کنگ ات۔ بلے آخر اے بدلی ءِ آسر اے بوت کہ مذہبی چست ءُْ ایرانی سرا وت ما وتی یکجاگی ھلاس گندگ پیداک ات ءْ انتہاء پسندی ءِ نیمگ ءَ راوان ات۔

پاکستان ءِ جاورحال ھما وھد ءَ آشوبی رنگء ءَ بدل بوتاں کہ 1980 ءَ افغانستان ءَ روسیانی ھالاف ءَ جہاد بندات بوت۔ روس ءْ کمیونزم ءِ دارگ ءِ ھاترا امریکہ ءَ وتی دلگوش گوں افغانستان ءْ پاکستان ءِ نیمگ ءَ کْت، گڈا انچو روسی اثراتانی ایرجنگ یانکہ دارگ ءِ ھاترا امریکہ ءِ سی. آئی. اے ءِ کمک ءَ چہ جہاد شروع بوت۔ گڈاشرا پدا ” ساہکون آپریشن” ءِ نام داھگ بوت. دیمترا جہادی تحریکاں شریں وڈے ءَ سوبمند کنگ ءِ ھاترا امریکہ ءَ آہی. ایس۔

آہی ءَ را 7 بلین ڈالر دات، 2 ڈالر افغانستان ءِ جدا جْداھہیں جماعتاناں داھگ بوت، اشی ءَ چہ ابید امریکہ ءْ سعودیہ ءِ نیمگ ءَ 10 بلین ڈالر گیش داھگ بوت تانکہ روس ءِ ھلاپ ءَ مزاحمت ھچ وڈا اوشت ءِ آماچ مہ بیت ءْ آہی ءِ توک ءَ روچ پہ روچ گیشی بیت۔

ھمے وھد ءَ امریکہ ءِ (مزن شاہدربرجاہ) یونیورسٹی نیبراسکا (Nebraska) ءَ اسکول ءِ نودربرانی کتاب جوڈ کْت گڈا آھانی توک ءَ باقاعدہ جہاد ءِ بارو ءَ تبلیغ ھوار ات۔ امریکہ ءِ نیمگ ءَ چہ بے حسابیں فنڈ (زر و مال) ءْ تیل ءْ گیس ءَ چہ سریچیں عرب ملکانی مالی تاواناں پاکستان ءِ جاور حال یکپارگی بدل کْتاں، ھما مذہبی جماعت کہ آھانی نام ءْ توار نیست ات ءْ نیکہ زر و مال گڈا ھمے یکپارگی دیم ءَ اتک انت۔

کہ 1970 ءَ آ تہنا 30 مذہبی جماعت اِتاں بلے 98۔1980 ءَ اشانی تعداد 237 بوت۔اے کْلیں مذہبی جماعتاناں غیرمْلکی مالی کمک راسگ ءَ ات، ءْ ھمیشی ءِ ھمبراہی ضیاء الحق ءَ زکواۃ نظام دیم ءَ آرتگ ات، اشی ءَ چہ اے زرانی توک ءَ ضیاء ءَ ھم چیزے بہر بوت۔ دیمترا اشی ءَ مذہبی جماعتانی ٹولی پیداک کنگ بندات کْت، پرچاکہ مالی امداد وَ ہمیشانی سوَب ء َ پیداک ات۔ گڈا ہریکے ءِ کوشش ھمیش بوت کہ گیشاں چہ گیش مردم بہر بہ زور اِت ءْ نام ودی بہ کن ت کہ مالانی توک ءَ گیشی بہیت۔

اے دوران ءَ اسلام ءَ را کاروباری مول ءْ مراد ءِ ھاترا کارمرز کنگ بوت۔ انچو کہ کاروبار ءِ توک ءَ مقابلہ بیت ھمے وڈا تنظیمانی توک ءَ مقابلہ بازی ءَ سر چست کْت، وھدے کہ مال ءَ زرانی بہر ءْ بانک کنگ ءَ دلرنجی بوت گڈا ھمے جماعت کسان کسانیں ٹولیانی توک ءَ بہر بوتاں. پدا گڈا ہر یکے ءَ وتی وتی الگ(( منشور)) جوڈ کْت ءْ وتی واستہ الگ الگ فنڈانی لوٹ کْت۔

ھمے مقابلہ بازی ءَ چہ بازیں جہادی رہشون دیم ءَ اتکاں ءْ ہر یکے ءَ ھمے دعواہ کْت کہ مہے گروپ روسی کافرانی ھالاف ءَ جہاد ءَ کْلاں چہ گیش قربانی داھگ ءَ انت، ءْ اے ھم دعواہ کْت کہ افغانستان ءْ کشمیر ءِ جہاد ءِ دوران ءَ شہد بوتگیں مردمانی تعلق گوں مہے تنظیم ءَ اَنت۔ ادا پدر بیت کہ جہادی ٹولیاں چے وڈ جہاد ءَ را وتی نف ءْ فاہدگ ءِ ھاترا استمعال کتگ۔

وھدے جہادی تنظیم دیم ءَ اتکاں گڈا مذہبی ءْ سیاسی جماعت پشت ءَ کپتان، پرچاکہ اے جماعتاں سیاست ءِ توک ءَ بہر زْرت ءْ اقتدار ءِ توک ءَ آھگ ءِ واہش مند اِتاں. اے جماعتانی زور گیشتر شہرانی توک ءَ تہنا (نامی ھیں) تعلیم یافتہ ٹولی ءَ گوں است ات۔

کہ آ ذیادہ مولانا مودودیءْ سید قطب وغیرہ ءِ تحریراں چہ متاثر اِتاں، ءْ جہادی تنظیم جمہوری روایاتانی ھلاف اتاں، پرچاکہ اشاں ھمے گْشت کہ ما ((تپنگی)) مسلع جدوجہد ءَ چہ اسلامی دنیا ءِ توک ءَ آشوب آرگ لوٹاں، راستیں حبر اش انت کہ اے تنظیمانی توک ءِ مردمانی سیادی گوں (کوچگی) دیہاتی علاقاں ات کہ ذہنی حسابہ خالی اِتاں. اشی ءَ چہ پد اے تنظیماں پاکستان ءِ اندر ءِ جاورحالانی توک ءَ دست مانجنی نہ کْت ءْ وتی دیم گوں افغانستان ءْ کشمیر ءَ دات۔