بلوچءُُ بلوچستان ءِ بابت ءَ نبشتہ کنگ نوں وَ منی شوق ءَ ہوار اِنت۔مرچی دل ءَ حب کتگ کہ گوہر ملک ءِ بابت ءَ چیزے نبشتہ بہ کن اَنت۔گوہر ملک میر گل خان نصیر ءِ جنک اِنت کہ 1938 ءَ ودی بوتگ۔آئی ءَ چہ کسانی ءَ پولیو بوتگ۔بلئے آئی ءِ مہروانیں پت ءَ آئی ءِ وانگ ءُُ زانگ ءِ ھاترالوگ ءَ یک استادے ءِ بند و بست کت۔لوگ ءِ وانگی حساب ءَ کتاب ءَ آئی ءَ را بلوچی لبزانک ءَ گوں ہمبندوک کت ءُُ آئی ءَ بلوچی نبشتہ کنگ بندات کت۔

بنداتی دور ءَ آئی ءَ بلوچی تاک ءُُ ماہتاکاں ن۔م۔ راشد ءِ سفرنامہانی بلوچی ءَ رجانک کت ءُُ چھاپ کت انت۔پدا ماہتاک نوکیں دور ءَ آئی ءَ وتی جند ءِ نبشتگیں مواد چھاپ کتاں آئی ءَ آزمانک،نمدی،ءُُ اے دگہ بازیں نبشتانکے نبشتہ کت۔ ہمے نبشتگیں موادان آئی ءَ آزمانک ءِ پڑ ءَ آورت ءُُ آئی ءَ ”بلوچ ءَ منا دھکا دات“ نبشتہ کت۔ہمے سفر دیم ءَ روان انت بلئے زند ءُُ مرگ حدا ءِ دست انت ءُُ فروری2000 ءَ آ بیران بوت ءُُ اے سفر ہلاس بوت۔

ہمے نادراہی زہگ ءَ وتی ہمت ءُُ کمال ءَ ہچبر میر گل خان ءَ را اے گمانی ءَ نیشت کہ آئی ءَ بچکیں زہگ نیست انت۔ہمے نہ ترس ءُُ بلوچی نبشتہ کنوک ءِ نام ءَ چیزے گپ اَنت کہ درشان کنگ لوٹاں۔بلوچ ءَ منا دھکا دات آزمانکی کتابے نہ اِنت بلکیں یک وابے اَت کہ پدر انت،یکے وَ بلوچستان ءِ حاک ءِ وشبو ہم مارگ بیت،یک انچیں سفرے ءِ گمان بیت کہ بلوچ ڈرائیورے ءَ را گاڑی یے گون ءُُ آچاغی،نوشکی،دالبند ءُُ اے دگہ زید ءُُ ملگوزاراں سیر کنان اِنت پدا یک جاہ یے کیت انت کہ پرشتگیں بان اَنت گوہر ملک ہمے ہنداں ایر کپگ لوٹیت ءُُ ہمے گاڑی والا آئی ءَ را دھکا دنت ءُُ ایرکنت ءُُ ہمے دمان ءَ گوہر ملک چہ واب ءَ پاد کیت۔

دگہ یک آزمانکے ءَ کہ یک مردے وتی جن ءَ را زاہ ءُُ بد کنت ءُُ گشیت کہ تو من ءَ یک زہگے دات نہ کنئے تو سنٹ ءِ،پدا جنین گیشت کہ من سنٹ نہ اوں بلکیں ڈاکٹر گشنت کہ ترا ہما تاکت مان نیست کہ زہگے آروت بہ کن اِت۔ پدا مرد آئی ءَ راجنت ءُُ گشیت کہ من ترا وتی سنگتانی گومادوچار کتگ کہ منی ہمے واہش ءَ سرجم بہ کن انت۔

بلئے تو پہ من اے قربانی ہم دات نہ کتگ آ پدا وتی جن ءَ را جنت ءُُ آئیءِ سہنان دنت ءُُ دگہ سورے کنت بلئے آ جن ءَ چہ ہم ایشی ءَ را چک نہ بیت ءُُ جن سنٹ بیت۔دگہ یک آزمانکے ءَ انچیں لوگے ءِ بابت ءَ تران کنت کہ وہدے آئی ءِ لوگ ءَ کسانیں جنکے ودی بیت بلئے آئیءِ ترو آئی ءَ زاہ ءُُ بد کنت ءُُ ملامت کنت وہدے آئی ءِ لوگواجہ کیت داں آئی ءَ را ہم گیشت کہ تئیلوگی ءَ اے بری پدا یک جنکے آورتگ ءُُ ترا بے وارس کتگ پدا آئی ءَ گشتگ کہ من ءَ پروا نیست انت منی لوگ ءَ بچکے ودی بوتگ یا جنکے درست منی چکان۔

”حدا بجنت کہ بندا“ ءِ آزمانک ءَ آ یک انچیں پرشتگیں ہندے ءِ بابت ءَ تران کنت کہ ڈکال جتیں ہندے ءُُ مردم روڑانی مزدوری ءَ کن انت ءُُ بیست کلدار ءِ روز ءَ پنچ کلدار ءِ ہم چہ ٹھیکیدار ءِ نیمگ ءَ کشگ بیت۔ ایوک ءَ پانزدہ کلدار آئی ءَ را رسیت پدا وہدے آ کہ وتی علاقہ روت گڑاں علاقہ ءِ سردار چہ آئی ءَ ہمے زراں پچ گپت نوں بگش کہ اے دور ءَ خدا جنت کہ آئی ءِ مہلوک۔

ہمے رنگ ءَ آئیءِ آزمانک ”بلک چیا تہنا انت“اے آزمانک ءَ یک پیریں بلکے کہ وتی کڈگ ءَ ایوک ءُُ تہنا انت پدا یک جنکے آئیءَ را جست کنت کہ تو پرچہ ایوک ءُُ تہنا ئے۔آئی ءَ گشت کہ من نزاناں کہ پرچہ من تہنا اوں منی لوگ ءِ مردم منا وتی کرا نیل اَنت آ جنک ہمیشی ءِ کرا کیت ءُُ پدا یک پہ یک ءَ درائیں لوگ ءِ مردم آئیءِ کرا کایاں ءُُ آئی ءَ را تژن ءُپ شیگانی کن اَنت رند ءَ ہمے جنک ءَ را معلوم بیت کہ اے بلک ءِ کرا پرچہ کس نندگ ءَ ساڑی نہ انت۔

گوہر ملک ءِ من کجام کجام آزمانک ءِ بابت ءَ گپ بہ کناں ہمک آزمانک یک جتائیں کسہ یے بیان کنت ءُُ ہر آزمانک جتا نبشتہ کنگ لوٹیت۔ اداں من وتی گپاں گونڈ کناں ءُُ ماما عبداللہ جان جمالدینی ءِ ہما گپ کہ آئی ءَ وتی مقالہ”نمیرانیں گوہر ملک“ ءَ کہ نبشتہ انت،اے لبز ہما مردماں پہ کارمرز بیت کہ آواں پہ وت ناں بلکیں پہ قوم ءُُ راج ءَ کار کتگ ءُُ اے گپ ءَ ہچ شک نیست کہ گوہر ءَ پہ قوم ءُُ راج کار کرتگ۔

اگاں کسے گوہر ملک ءِ بابت ءَ جہلانکی ءَ زانگ لوٹیت داں ماما جمالدینی ءِ اے مقالہ ءَ الم بوانت۔اے نبشتانک ءِ مول ءُُ مراد بلوچانی یک مزن نامیں گودی ءِ کارانی ستائش اَت کہ من زاناں سرجم وَ نہ انت بلئمنی حیالانی اسپ داں ہمنچوک ءَ دم بارت۔