حال انت کہ ملک ءِ سرکار پہ شنگکاری ءُُ احوالکاری ادارہاں انچیں عدالت جوڑ کنگ ءَ انت کہ اُودا کسے ناشریں حبر شنگ بہ کنت یا ملک ءِ خاصیں ادارہانی باروا بدگمانیں حال مردماں سر بہ کنت گڈا پرائی ءَ سزا ءُُ جزا لاگو بیت۔ بانک فردوس عاشق اعوان ءِ گوشگ وَ ہمیش انت کہ چرے کورٹ ءُُ عدالتاں احوالکاری ءُُ احوالکاراناں ”قانون ءِ دائرہ“ ءَ آرگ بیت بلے آئی ءَ اے گپ شموشتگ کہ نہ اے اولی سرکار انت کہ اے وڑیں گامگیج زورگ ءَ انت ءُُ نہ اے وڑیں عدالت ءُُ قانون نوکیں چیز انت۔
احوالکارانی زبان ءُُ قلم ءِ دارگ ءِ اولی گامگیج ایوب خان ءَ زُرتگ ات کہ آئی ءَ ”پریس اینڈ پبلی کیشنز آرڈیننس“ ءِ نام ءَ قانونے پاس کت۔ ایوب خان ءِ حکومتی ءَ پد اے سلسلہ یک شل ءَ برجاہ انت۔ ذوالفقار علی بھٹو بہ بیت، ضیاالحق، پرویز مشرف یا کہ نواز شریف ءُُ عمران خانءِ انّوگیں سرکار، اے دراہانی حکومتی ءَ احوالکاری ہچّ دؤر ءَ ارزان نہ بوتگ۔بلّ آئی ءَ بزور ایشی ءَ کہ 2016ءَ نواز شریف ءِ جندے حکومتی ءَ ”ڈان لیکس“ یک انچیں اسکینڈلے ات کہ آئی ءَ نواز شریف چہ حکومتی ءَ زبہر کت ءُُ مرد تنی وہدی ”ناکردہ سزاہانی“ بدولت ءَ جیل ءُُ عدالت ءَ انت۔
پاکستان ءَ احوالکاری ءِ گران ترین دؤر نائن الیون ءَ پد انت کہ احوالکارانی جنگ ءُُ کشگ ءِ رسمے بندات بوت۔ بلوچستان ءَ اے جاور گیشتر نگیگ اتنت کہ ادا احوالکاری ءِ وسیلہ نزور ترءُُ زوراکانی طاقت محکم ات۔ بازیں ہلک ءُُ دمگاں جنگ ءُُ جدل ات، پدا احوالکاراناں ہرچ وڑیں راستیں ءُُ دروگیں حالانی شنگ کنگ ءَ اجازت گرگ لوٹیتگ ات۔ گوستگیں دہ ءُُ دوازدہ سالاں سی (۰۳) ءَ گیش احوالکار ایوکا بلوچستان ءَ کُشگ بوتگ۔ خلیل سمالانی (2007)، ڈاکٹر چشتی مجاہد (2008)، لالا حمید (2010)، اعجاز رئیسانی (2010)، منیر احمد شاکر (2011)، رزاق گل (2012)، رحمت اللہ عابد (2012)، سیف الرحمن بلوچ (2013) ءُُ ارشاد مستوئی (2014) ءَ ہوار بلوچستان ءِ بازیں احوالکار کشگ ءُُ گار کنگ بوت انت۔
2018ءَ عمران خان ءِ سرکارءِ آئگ ءَ احوالکاری گیشتر جنجالانی آماچ انت۔ صداں احوالکار یا وَ چہ وتی ادارہاں در کنگ بوتگ انت یا بازیناں وتارا وت یک کرّ کتگ کہ گوراہاں اے”آؤرتگیں سرکار“ ءِ گلا ءُُ ستا نہ بیت۔
اپوزیشن ءِ جاک ءُُ کوکار، سرکار ءِ ناکامی ءُُ ملک ءِ زورآوریں واجہانی نگد ءُُ گپ گوش نہ دارگ ءِ روّیانی سبب ءَ احوالکاری ادارگ ءُُ مردمانی زبان بندی ءِ توجیل اے در گیجگ بوتگ کہ ”میڈیا ٹربیونل“ بزاں میڈیا عدالت جوڑ کنگ بہ بیت۔
چوناہاں اے وہد ءَ ملک ءَ ہشتاد ءَ گیش ٹی وی چینل ءُُ صداں گیش روتاک ءُُ تاک چھاپ بوئگ ءَ انت بلے کسے اگاں ایشاں گوں دلگوشی ءَ بہ چاریت گڈا آہانی سر وت پِر بیت کہ واک دار ءُُ حاکمانی چوں گلا ءُُ ستا کنگ بوئگ ءَ انت۔ اپوزیشن ءِ چینچو رہشونانی حیال ءُُ لیکہہ دارگ بوئگ ءَ اَنت۔
فردوس عاشق اعوان روچے دَہ براں میڈیا ءِ دیم ءَ کئیت ءُُ اپوزیشن ءَ را زاہ ءُُ بد کنت، ایندگہ پنجاہ ”ترجمان“ آں ابید وزیر ءُُ گزیر وتی واجہ کارانی توسیپ ءُُ گلا ءَ سیر نہ کن انت۔ آہاں بلّ سروزیر عمران خان ءِ جند ہمو دو روچ ءِ سرا گوں ”قوم ءَ خطاب“ کنت، گڈا اینچو جاک ءُُ سردردی ءَ ابید ہم اے میڈیا ٹریبونل پہ کئیا جوڑ کنگ بوئگ ءَ انت؟