من یونس حسین ءِ کِسّہانی کتاب “بے دستیں سریچک” ءَ وانَگ ءَ آں۔ کتاب ءَ چار ءُ پنچ شرّیں آزمانک مان کہ چہ ہمیشاں یکّے یعقوب ڈرامہ اِنت۔

یعقوب یک نشہی کردارے کہ چہ یعقوب ڈرامہ ءِ نام ءَ پجّارگ بیت۔ آئی ءِ کار پِنڈگ ءُ وتی نشہہ ءِ حاجت ءَ را پُورا کنگ انت۔ وہدے کہ آ گوں کِسّہ کار ءَ ڈُوک وارت، گشیت ئے کہ من ءَ وتی کسّہ ءِ کردارے بہ کن۔ من ءَ ہمیدا چے اے کسّہ ءَ وتی نیمگ ءَ دلگوش گور کنائینت۔

مئے چاگرد ءَ چینچو نشہی اَنت کہ پِنڈگ ءَ اَنت، برے وتی لوگ ءِ سامان ءُ ازباباں بہا کن اَنت، برے وتی ہمساہگانی لوگ ءَ دُزّی کن اَنت۔ یکّ دئورے اَت کہ بازیں نشہی پہ زَرّ ءُ بھتہ ءِ واستہ سرمچاری گروہاں ہم ہوار بُوت اَنت (آ دگہ گپّے کہ پدا وتی اصل ہیل ءُ عادتانی سبب ءَ وہد ءُ حالتاں آہاناں یا وَ مَرگ ءِ آماچ کُت یا آہاں اے دھندہ ءِ جند یلہ کُت ءُ چہ کوہاں واتر کُت یا کہ پدّر بُوئگ ءِ سببءَ ایشاناں گیچن ءُ در کنگ بوت) بلے اے نشہی آنی باروا کسّ گپّ نہ جنت، اے وڑیں مردم نشہ چیا کن انت کّس ہما سببانی پداں نہ جنت ءُ نئیکہ اے نشہ چہ کُجا کئیت، چوں اے نشہی ءَ آں ارزانی ءَ دست کپیت، اے بہا کنوک کئے اَنت؟ اے انچیں جُست انت کہ ایشاں کسّ درگیجگ ءِ جُہد ءَ نہ کنت۔ یعقوب ڈرامہ لوٹیت کہ بایدیں منی کشّ ءُ گورے کسّہ کار، نبشتہ کار ءُ زانندہیں مردم من ءَ وتی کردار بہ کن اَنت، منی اے جاورانی سبباں بہ پَٹّ اَنت۔

یعقوب ڈرامہ گوں کسّہ کار ءَ تران کنت کہ وہدے کسّہ کار گُشیت بیا رویں محمود ءِ دُکان ءِ سر ءَ نندیں گپّ جنیں؛
“انّاں من ءَ ہسپتال ءَ بہ بر”۔ پدا چہ وتی گپّ ءَ بَجّیت ءُ گُشیت
” اناں۔۔اناں۔۔۔ بِریں رویں اسکول ءِ سر ءَ”

ادا بِلّے تُری یعقوب نشہی ئے بَلئے آ لوٹیت کہ من ءَ را علاج کنگ بہ بیت ءُ من ءَ اسکول ءَ بَرَگ بہ بیت کہ من وانَگ لوٹاں۔ اصل ءَ ہر بنی آدم (انسان) وتی زِند ءَ گوں شرّیں آسراتی ءَ گوازینَگ لوٹیت، آئی ءَ را مِہر لوٹیت، آ وشحالی ءِ اُمّیت ءَ داریت، قوم ءُ راج (خاندان) ءِ کُمَک ءُ ہمراہ داری ءِ واہگ ءَ داریت بلے برے چہ نا بزانتی، برے پہ لالچ ءُ برے چاگرد ءِ سِلّیں قانون ءُ روّایاہانی سبب ءَ آ دگہ راہے ءِ نیمگ ءَ رہادگ بیت۔ اے کسّہ ءِ جاور تہنا گوں یعقوب ڈرامہ ءَ نہ اَنت اے جاور مئے دَمَگ ءُ کُوچَگانی نِندوکیں ہرچ ورنا ئیگ اَنت کہ آئی ءِ گورا وتی زند ءِ گوازینگ ءَ راہ ءُ در پشت نہ کپتگ۔

دیم ترا یعقوب ڈرامہ گوں کسّہ کار ءَ گُشیت؛
“اڑے یکّے وتی جند (نبشتہ کار) ءِ رازاں داشت مہ کنت گڑا آئی ءَ منی وڑیں کپتگیں پِنڈوکیں ہیرُونی ئے ءِ رازانی چی پرواہ بیت”۔

ہما کَس کہ وتی لبزانک ءُ نبشتہ کارانی بابت ءَ سرپدی داریت آ بلکیں اے راستی ءِ شاہدی ءَ بہ دنت کہ مئے گیشتریں نبشتہ کارانی کار ءُ ٬کِردار٬چے اَنت؟ چینچو نبشتہ کار وت نشہانی آماچ انت، چینچو مزنیں ٬کوہ بالاد٬ اَنت کہ آہانی نشّہانی پُورا کنگ ءِ “ٹھیکہ” دگرانی سر ءَ اِنت۔ دروگ ءُ وت سریں گَلا ءُ توسیپ ءِ واہگ دار ءُ وتی جند ءِ مزنی ءِ شوہازگ ءَ آ وتی چاگرد ءِ جیڑہ ءُ جنجالاں بے سما انت یا کہ یعقوب وڑیں ڈرامہانی نیمگ ءَ دلگوش دیگ ءَ ساڑی نہ اَنت۔ یک مردمے ءَ را کہ وت کردارے (بلوچیں) مہ بیت، گڑا آ چوں پہ دومی ءِ راہشون بوت کنت۔ ہمے گپّ ءَ کسّہ کار چوش گُشیت؛
“یعقوب من تئی اے گپ ءَ تپاک نہ کناں۔ آ کہ راستیں نبشتہ کار اَنت آ وتی اندر ءَ نبشتہ کن اَنت بلے من ترا میاریگ ہم نہ کناں، مرچی باند ءَ ہمے وڑ بئیگ ءَ اِنت”۔

مئے چاگرد ءَ علم ءُ زانت ءِ کمّی نہ اِنت بَلئے یا وسیلہ نیست، یا شعور نیست یا کہ گڑا وس ءُ واک نیست۔ مئے ورنا اگاں وان انت، ڈگری گِر اَنت پدا ہم آ کار ءُ روزگار ءِ نہ بُوئگ ءِ سبب ءَ زندگی ءِ سُر ءُ پُراں ہمراہ دار بُوت نہ کن اَنت۔ پمیشا آ نشہہ ءُ ایدگہ بدیں عادتانی آماچ بنت ( چوشیں ورنا ہم صدان اَنت کہ گوں ہمے جاوراں ہم جُہدان اَنت، پہ وت ءُ وتی کہول ءِ آسراتی ءِ درگیجگ ءَ تَکاں سُر اَنت، زندگ بُوئگ ءِ واہگ ءَ دار اَنت)۔ بَلئے بازیں نشہی چہ وتی اے جاوراں وشّ نہ انت آ لوٹ انت کہ مئے زندگی ہم وشحال بہ بیت، ما پہ وتی کہول ءَ محنت بہ کنیں۔ یعقوب ڈرامہ ءُ کِسّہ کار ءِ اے تراناں سئیل کن ات؛
“ماشٹر (کسّہ کار) منی پِت ءِ یدّار بُرز ءَ کپتگ سَڑَگ ءَ انت”۔
“آئی ءَ وَ دیر اِنت کپتگ ترا مرچی چتور یات اتک؟”
“ماشٹر یَدّار ءَ منی نام ءَ کن۔۔۔۔ من یدّار ءَ شرّ کناں آپ ءَ کنان ئے۔ من نی محنت کناں۔۔۔۔ من بازیں ڈرامہ کنگ ءَ دَم بُرتگاں”۔

اصل ءَ من ءَ ہم ہما نبشتہ کار (کسّہ کار) دوست بیت کہ آ تہنا زَنگ نہ جنت، گِلَگ نہ کنت ءُ نئیکہ وتارا پِیر ءُ وتی وانوکاں مُرشد جوڑ کنت۔ منی کسّہ کار منی جندے، منی کَش ءُ گورے جیڑہ ءُ جنجالانی شونداتی ءَ چہ وتی کرداراں انچیں وڑے ءَ بہ کنت کہ آ جیڑہ گوں من ءَ سیادی بہ دار انت ءُ کسّہ کار پہ زند ءِ اَڑ ءُ جیڑہانی گیشواری ءَ پُر اُمّیتیں (Positive) رنگے ءَ راہے پیش بہ داریت۔

یعقوب ڈرامہ نشہہ ءِ آماچ اِنت، وت بیمّار انت، آئی ءِ گُہار عزاب انت بلے انگت ءَ آ ہمنچو پُر اُمّیت (Positive ) انت کہ وتی علاج ءَ لوٹیت، وانَگ لوٹیت، محنت کنگ لوٹیت۔ منی نَزّ ءَ زندگی ہمیش انت۔

یونس حسین ءَ اے آزمانک ءَ مئے چاگرد ءِ یک سِلّیں نادراہی ئے ءَ را انچیں وڑے ءَ کَماتَگ ءُ ساچیتَگ کہ اے کسّہ ءَ نادُراہی، بزّگی، غریبی ءُ ظلم ءِ پدّرائی ءَ اَبید اُمیت، باندات ءِ آسراتی ءُ علم ءُ زانت ءِ واہگ وڑیں مارِشتانی درشان ہم شرّیں وڑے ءَ کتگ۔