اے یک تاریخ ءِ حقیقتے کہ قومی زلم ءُُ نا انصافی ءِ بندات ھما وھدءَ بنت وھدے سال 1948 ءَ ڈھاکہ ءَ تران کناں ءَ گُشت کہ پاکستان ءِ قومی زبان اردو بیت ۔ ایشی سرا بنگال ءِ طالب علمانی یک ٹولی ے ءَ جلسہ ءُُ مُچّی کنگ شروع کرت رند ءَ 21 فروری 1949 ءَ ڈھاکہ یونیورسٹی ءِ طالب علمانی یک مُچی ءِ سرا تیر گواری کنگ بوت اے تیر گواری ءِ سوب ءَ یک صد ءُُ پنجاہ ءَ زیات بنگالی طالب بیران بوت ءُُ بازیں ٹپی بوت انت ۔
سال 1999 ءَ وھدے ھواریں قومانی گل ءِ جنرل اسمبلی ءِ تہا ماتی زبانانی روچ دارگءِ جار جنگ بوت تو آئی دیما بازیں روچ ءُُ تاریخ ات انت بلے گڈ سرا 21 فروری ءِ روچ ءِ سرا تپاک کنگ بوتءُُ ھواریں قومانی گل ءَ اے روچ ءَ را ماتی زبانانی روچ برجم دارگ ءِ جار جت ۔ انوں ہر سال 21 فروری ءَ ماتی زبانانی میاں اُستمانی روچ برجم دارگ بیت۔ اے روچ ءِ برجم دارگ ءِ مول ءُُ مراد حکومت ءُُ چاگرد ءَ را ماتی زبانانی جہت ءُُ اہمیت ءِ باروا معلومدار کنگ ءُُ اے درگت ءَ گام گیجاں محکم جوڑ کنگ ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست کنگ انت ۔
اے سال 21 فروری ءَ کوئٹہ ءِ ھوری ءَ دومی شہرانی تہا ھم ماتی زبان ءِ حوالہ ءَ بازیں پروگرام برجم دارگ بوت انت ۔
بلوچی لبزانکی دیوان ءِ بند ءُُ بوجءُُ بلوچستان اکیڈیمی آف سائنسز اینڈ ریسرچ ءِ مدت ءُُ کمک ءَ چہ پریس کلب کوئٹہ ماتی زبان آنی باروا یک خاصیں دیوانے برجم دارگ بوت۔ ایشی خاصیں مہمان بلوچستان ءِ ساری ءِ سر وزیر ڈاکٹر عبدالمالک بلوچ ات ۔ اے دیوان ءِ پاگواجہ بلوچی زبان ءِ نامداریں کلمکار منیر احمد بادینی ات۔
اے دیوان ءِ تہا بلوچی ، براھوئی ، پشتو ، ہزارگی ءُُ دومی زبانانی کلمکار ءُُ شاعراں وتی وتی زباناں پیش اتگیں مسئلہ ءُُ جنجال آنی سرا چمشانک دات ۔ بلوچستان ءِ ساری ءِ سر وزیر ڈاکٹر عبدالمالک بلوچ ءَ اے وھد ءَ گُشت کہ ماں ہژدمی ترمیم ءَ جوڑ کنگ ءِ وھد ءَ جہد ءُُ کوشست کرت کہ درائیں صوبہ آنی تہا گشوکیں قومی زباناں قانودی ءُُ آئینی رنگ ءَ دروشم دیگ بہ بیت ۔ اے درگت ءَ ماں زرباری افریقہ ءَ دومی ملک کہ اودا بازیں زبان گشگ ءَ بنت ۔ آ ملک ءُُ قوم آنی حوالہ ھم دات ۔ بلے نامعلومیں سوب آنی ردا مارا اے باروا سوب مندی نہ بوت بلے ہژدی آئینی ترمیم ءِ ردا نصاب جوڑ کنگ ءِ کار صوبہ آں دیگ ءَ سوب مند بوت آئی ءَ گشتگ وھدے ماں ساری ءِ گچین کاریانی تہا سوب مند بوت ءُُ مخلوط حکومت ءَ ھور بوت تو مئے اولی روچ ءَ چہ ہمے کوشست ات کہ ماتی زبانانی وانگ ءُُ زانگ ءِ حاترا قانودے جوڑ کنگ بہ بیت ۔ ماں ماتی زبان آنی واستہ قانود جوڑ کنگ ءَ وتی وعدہ پورہ کرت۔ انوں اے زبان ءِ زانتکار ، کلمکار ءُُ کواس آنی فرض انت کہ صوبہ ءِ درا زبان آنی نصاب آں جو ڑ بکن انت ءُُ وتی سنچ ءُُ لائقی ءَ پیش بدارانت ۔ اگں ایشی کاربندگ ءِ سرا جنجال است تو مارا گشگ بہ بنت تو ماں اڑاند ءُُ جنجال آں دور کنگ ءِ کوشست کناں۔ ڈاکٹر عبدالمالک بلوچ ءَ دیمترا گشت کہ درا زبان مئے وتی انت درا قومی زبان آں دیما برگ ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست کنگ بہ بیت ۔وتی ماتی زبان ءِ تہا گپ کنگ ءُُ نبشتہ کنگ ءَ چہ مارا اے بنیاتی نپ ءُُ پائدگ است کہ مارامذکر مونث ءِ مسئلہ نہ بیت ۔ آئی ءَ گُشت کہ من وتی واک ءُُ اختیار ءِ وھد ءَ گوادر ءَ بگر تاں کراچی ءُُ نوشکی ءَ بگرتاں کوئٹہ ہر ھند ءُُ جاھے ءَ ادبی گل ءِ است ات ۔ آئی مالی مدت ءُُ کمک کرت۔ انچو بازیں ادبی ادارہ آنی سالگی بجٹ ودینت ۔ آئی ءَ گُشت تاکہ ہر زبان ءِ یک مردمے زندگ انت آ زبان گار ءُُ بیگواہ نہ بیت ۔ انوں ریاست ءُُ حکومت ءِ فرض انت کہ آ زبان آنی دیمرئی ءِ واستہ کار بکنت تنکہ مئے قومی زبان دیما بروانت ءُُ گار ءُُ بیگواہی ءَ چہ رکھینگ بہ بنت ۔
زبان چاگرد ءِ دیمرئی ءِ واستہ خاصیں چیزے سابت بوت کنت۔ اے حاترا المی انت کہ زبان ءِ دیمرئی ءِ حاترا سرکار ءِ مدت ءُُ کمک ھور بہ بیت۔
اکادمی ادبیات بلوچستان ءِ ڈائریکٹر افضل مراد ءَ گُشتگ کہ مروچی ایں تخلیق ایں ادبءَ وانوکانی گزر انت ڈاکٹر عبدالمالک بلوچ ءِ حکومت ءَ ماتی زبان آنی وانگ ءُُ زانگ ءِ زریعہ جوڑ کنگ ءِ حاترا گامگیج کرت۔ بلے انوں انچو زانگ بیت کہ انوں سرکار ءِ کار اے بابت ءَ باز نزور انت۔ مئے سر وزیر ثناء اللہ زہری ءَ چہ اے لوٹ انت کہ آ نیمگ ءَ دلگوشی بدنت ءُُ ماتی زبانانی تہا وانگ ءُُ زانگءِ سرا کار بندگ بہ بیت۔
یونیسکو بلوچستان ءِ سروک قیصر جمالی ءَ تران کناں ءَ گُشت کہ ھوریں قومانی گل ءِ جنرل اسمبلی 1999 ءَ وتی دیوان ءِ تہا 21 فروری ءَ ماتی زبانانی میاں اُستمانی روچ اڈ دیگ ءِ جار جتگ ۔ ہما روچ ءَ بگرتاں روچے مرچی اے ردا باسک ملکانی تہا مزنیں حب ءُُ واھگ ے ءَ گوں برجم دارگ بیت۔ آئی ءَ گشتگ کہ آھانی ادارہ ماتی زبان آنی دیمرئی ءُُ آھانی وکالت کنگ ءِ حاترا وتی کرد شریں وڑے ءَ پیش داریت۔
نامداریں استاد کلمکار ءُُ شائر عرفان احمد بیگ تران کناں ءَ گشت کہ زھگ وھدے ماس ءِ لاپ ءَ بیت تو آئی گوش وتی ماتی زبان ءَ کپیت انت ۔ ہمے حاترا گوں ماتی زبان ءَ حب ءُُ واھگ المی انت ۔ ڈاکٹر عبدالمالک بلوچ ءَ ماتی زبان شائر ءُُ کلمکار آنی واستہ باز کار کرت۔ انوں ھستیں حکومت ءِ اے فرض جوڑ بیت کہ آ اے کار ءَ دیما بہ بارت ءُُ یک آپسرے ءَ سر بکنت ۔
دیوان ءِ تہا شیر احمد جمالدینی ءَ وتی یک شریں نبشتانک ءِ ماتی زبان آنی باروا ونت ءُُ آئی ءَ یار جان بادینی ءُُ بلوچی لبزانکی دیوان ءِ شکر ءُُ منت گپت۔ کہ آ گوستگیں بیست سالاں چہ ماتی زبان ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست کنگ ءَ انت ۔
دیوان ءِ دیما تران کناں بلوچی زبان ءِ نامداریں کواس واجہ علی عیسیٰ ءَ گُشت کہ بلوچی زبان ءِ پد منتگی ءِ بنیاتی سوب ایش انت کہ سرکار بلوچی زبان ءِ نیمگ ءَ دلگوش دیگ ءَ نہ انت بلوچی زبان ءِ حاترا یک اسٹینڈرڈ رسم الخط ءِ گزر انت ۔
اے درگت ءَ سرکار شریں وڑے ءَ ماتی زباناں اسکولانی تہا وانینگ ءِ باروا دلگوش بدنت۔
پشتو زبان ءِ شائر موسیٰ جان ءَ تران کناں ءَ گُشت کہ ماتی زباناں یک پندلے ءِ زریعہ پدا دارگ بوھگ ءَ انت ۔ سرکار بائدانت ماتی زباناں قومی زبان ءِ درجہ بدنت ءُُ آھانی دیمرئی ءِ واستہ کار بکنت۔
پشتو ادبی غور رنگ ءِ محمد یوسف ساحل ءَ یار جان بادینی ءُُ بلوچی لبزانکی دیوان ءِ شکر ءُُ منت گپت کہ آ ماتی زبان آنی میاں اُستمانی روچ ءِ درگت ءَ درا زبان آنی نمائندآں یکجا لوٹائینتگ اُمیت انت اے وڑیں جہد ءُُ کوشست ءَ چہ زبان آں دیمرئی رسیت۔
ہزارہ اکیڈیمی ءِ علی ہمدم ءَ تران کنان ءَ گُشت کہ ہر کس ءَ آئی ماتی زبان دوست انت۔ بلوچی لبزانکی دیوان ءُُ آئی کارنداں آفریں انت کہ اے میاں اُستمانی روچ ءِ درگت ءَ آ دراں زبان ءُُ اکیڈیمی آنی نمائندہ آں لوٹائینتگ ءُُ اے خاصیں دیوانے ءِ نمائندگی داتگ۔ اُمیت انت کہ بلوچی لبزانکی دیوان وتی اے کارءَ انچو برجاہ داریت ۔
بلوچی لبزانکی دیوان ءِ چےئرمین یار جان بادینی ءَ مہمانانی شکر ءُُ منت گراں ءَ گُشت ۔ ماتی زبان آں زندگ دارگ المی انت ۔ مروچی مارا اے عہد کنگ لوٹیت کہ ماں وتی ماتی زبان ءِ زندگ دارگ ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست بکناں تنکہ مئے ماتی زبان گار ءُُ بیگواہی ءَ چہ رکھینگ بہ بنت چیاکہ مئے بلوچی زبان ءِ تہا الیکٹرونک میڈیا ءِ تہا ایوکہ یک ٹی وی چینل ءِ انت کہ وش ءِ نام ءَ زانگ بہ بیت ۔ انچو پرنٹ میڈیا ءِ تہا ایوکہ یک روتاکے کہ نوائے وطن بلوچی ءِ نام ءَ زانگ ءَ بیت انچو دوسے ماہتاک انت بلوچی زبان ءَ فلم جوڑ بوھگ ءِ اجازت نیست۔ تھیٹرنہ بوھگ ءِ برابر انت ڈرامہ آنی کچ ءُُ کساس سک کم انت بلوچی زبان اسکول ءُُ کالجانی تہا شریں وڑے ءَ وانینگ بوھگ ءَ نہ انت ۔ انچو سرکاری ریڈیو ، ٹی ویءِ تہا بلوچی زبان ءِ وھدءَ پاس سک کم انت ۔ اے باروا مارا سک ترس انت کہ بلوچی زبان گار ءُُ بیگواہ مہ بیت ءُُ میوزیم ءِ زبان جوڑ مہ بیت۔ اے درگت ءَ مئے چہ بلوچستان ءِ سرکار ءَ یونیسکو ءَ لوٹ انت کہ آ مئے ماتی زبان آں گار ءُُ بیگواہ بوھگ ءَ چہ رکھینگ ءِ حاترا جہد بکن انت ۔ انچو بنجاہی حکومت ءَ چہ لوٹ انت کہ بلوچی ءُُ دومی زبان آں ماتی یا علاقائی زبان ءِ بدل ءَ قومی زبانءِ جہت بدئے انت ۔
اے خاصیں دیوان ءِ تہا لہتیں قراردادایر کنگ بوت کہ دیوان ءَ ایشانی رضا دات ۔ اے دیوان میرگل خان نصیر ءِ جنک بانک گل بانو ءِ بیران بوھگ ءِ سرا دلپدردی درشان کنت۔
اے دیوان ڈی جی پی آر ءَ چہ لوٹ کنت کہ بلوچستان ءِ اشتہارات بجٹ ءِ 25 در صد بلوچی ، براہوئی ءُُ پشتو زبان ءِ تاک ، ماہتاکءُُ روتاک آنی دیگ بہ بیت ۔ انچو بلوچی چینل وش ءِ مالی مدت ءُُ کمک کنگ بہ بیت۔
یونیسکو ءِ نیمگ بلوچی ءُُ دومی زبان آنی دیمرئی ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست کنگ بہ بیت تنکہ اے زبان گار ءُُ بیگواہی ءَ چہ رکھینگ بہ بنت۔ انچو مہرگڑھ، میری ءِ کلات ، چاکر فورٹ ءُُ دومی تاریخی ھند ءُُ جاہ آں رکھینگ ءِ حاترا جہد ءُُ کوشست کنگ بہ بیت ءُُ بلوچستان ءِ آثار قدیمہ ءَ یونیسکو ءِ لسٹ ءِ تہا مان کنگ بہ بیت تنکہ یونیسکو آھانی رکھینگءِ حاترا جہد ءُُ کوشست بکنت۔درا ماتی زباناں قومی زبان ءِ درجہ دیگ بہ بیت ءُُ مردم شماری فارم ءِ تہا قوم ءِ نام الم ءَ مان کنگ بہ بیت۔
