برٹرنڈررسل ءِ رِد ءَ انسان وہدے دنیا ءِ راجدپتر ءِ یک کسانیں بہرے ءَ ہم شریں وڑے ءَ سرپد بہ بیت۔گڑا اے عمل‘ یک رِدیں رہبندے (جوڑ بیت) کہ ہمیشی ءِ بنیاد ءَ ما دنیا ءِ گوستگیں روچ ءْ آؤکیں ساعتاں بست کنیں‘ کہ پْشت ءَ چونائی ءَ چی بوتگ ءْ دیما چی بیت۔ اے وڑ پمیشکا ممکن اِنت کہ‘ پہ دنیا ءِ راجدپتر ءِ بندگ ءَ ہما مقامانی واقعہ یکجاہ کنگی اَنت کہ اے انسان ءِ دسترس ءَ الکاپ ءَ ہست اَنت۔ اے واقعہ محدود اَنت۔
ہمے نگاہ ءَ گوں انسان ءِ ہم سرپد بوہگ ممکن اِنت، اگاں آئی ءِ راجدپتر ءِ کسانیں بہرے ءَ ہم ما الکاپ ءَ سرپد بہ بیءں۔ یک نگاہ یے ءَ بچارئے گڑا زانگ بیت کہ انسانی راجدپتر ءِ ہمے بہر آئی ءِ ’فکرکنگ‘ اِنت۔بلے اے فکر آئی ءِ نمیرانی ءِ مانزمان نہ اِنت۔
بلکیں فکر‘ مازو (دماغ) ءِ گِشّینتگیں راہانی سرا اَنچیں وڑے ہست اَنت ؛ اَنچو کہ سفر راہ ءَ گوں بندوک اِنت۔اگاں انسانی فکر ءِ الکاپ ءَ مارا علم بہ بیت گڑا انسان ءِ گوستگیں زند ءْ باندات ءِ نوبتاں ما بست کنیں۔ اے درگت ءَ اولی شرط ہمیش بیت کہ انسان ءِ فکری مقام ءِ واقعہ رِد کنگ بہ بنت۔
اگاں مردم انسان ءِ فکر ءَ مادن (matter) ءَ چہ دْور ءْ ماوراء بکن اَنت ءْ ہمے سرپد بہ بنت کہ ارواہ انسان ءِ پہمگ ءِ بنزہ ءْ جوہر اِنت؛ ءْ ارواہ ءِ رِد ءَ انسان ءِ گوستگیں زند ءْ باندات ءِ نوبت بندگ بہ بنت۔ گڑا اے لیکہ انسان ءَ نمیران بوہگ ءِ بنیاد ءَ گوستگیں زند ءْ باندات ءِ میان ءِ تپاوت ءَ ہلاس کنت۔
اے درگت ءَ رسل ءِ گْشگ اِنت کہ‘ اگاں انسان مَرگ ءَ چہ مہ تْرس اِتیں گڑا نمیرانی ءِ لیکہ ودی نہ بوتگ اَت۔ البتہ گوستگیں ءْ بانداتیں زند ءِ میان ءَ تپاوت یک ابرمی عملے‘ ءْ انسان ابرم ءِ بہرے۔اگاں ما زمانگ ءِ فرق ءَ ڈالچار مکنیں گڑا زند نمیرانی ءِ نام نہ اِنت۔
ہمے وڑا کہ فکر مازو ءِ بنیاد ءَ ہست اَنت؛ ہمے وڑا زند ابرم ءِ بنیاد ءَ ہست۔ اے درگت ءَ زند ءِ قدر ما وت جوڑ کْتگ اَنت؛ ءْ وشیں زند ءِ مطلب اِنت مئے واہشاں گوں دلگوشیں زند۔ اگاں پہ وشیں زند ءِ درگت ءَ مردمانی میان ءَ لیکہّی نا تپاکی یے ہست گڑا ایشی ءِ بنیاد بستگیں مول ءْ مْراد ءِ حاصل کنگ ءِ وزم ءْ طریقہ اِنت۔
رسل ءِ طریقہ ہمیش اِنت کہ زند ءِ پہ وشی ءِ نیمگا بَرَگ ءِ بنزہ مہر اِنت ءْ پہ مہر ءَ رہشونی علم ءَ چہ زْورگ بہ بیت۔ بلے نہ مہر ءِ ءْ نہ کہ علم اے بنیاد ءَ بندگ بہ بنت بلکیں اے زانگ بہ بیت کہ زند ستر وش بہ بیت بلے انگت ہم وشبود بوت کنت۔ اگاں علم مہ بیت گڑا وشیں زند نیم سو بیت۔ اگاں مہر مہ بیت گڑا وشیں زند حاصل نہ بیت۔
بلے چہ ایشاں‘ مہر گیشتر ارزشت داریت کہ اے زند ءِ بنزہ اِنت۔ پرچہ کہ مہر مارا اے بنیاد ءَ علم ءِ حاصلی ءِ سکین ءَ د نت کہ ہما چیز ءَ گوں مہر بیت ، چہ آئی ءَ انسان بہ بہر نہ بیت۔
بلے ایشی ءِ تہاعلم ءِ کردار پمیشکا ہست کہ پہ ہما چیز ءَ انسان ءَ مہرے دل ءَ اِنت ، اگاں ہمیشی ءِ بابت ءَ الکاپ ءَ سرپد بہ بیت گڑاآپہ دِگراں تاوانے نیاریت۔پرچہ کہ اے مہر رہبندانی بنیاد ءَ نہ بستگ بلکیں‘ وتی تہا وڑ وڑیں مارشت داریت۔ چہ ایشی ءَ مہرءِ ہما بستار پَش کپیت ، ایشی ءِ تہا یک گورے فکر ءِ زَگریں وشی ءْ دومی گور ءَ زَگریں ہمدردی ہست بیت۔
اے وڑ ءَ انسانی زند ءِ کسانیں بہرے ءِ سرپدی وشیں زندے ءِ گوازینگ ءِ راہاں گِشّینیت۔ اے وشیں زند ءِ گوازینگ ءِ سرپدی زند ءِ مہر ءَ گوں بندوک اِنت۔ زند ءَ گوں مہر ہما وہد ءَ بیت وہدے زند ، زند ءِ حساب ءَ چارگ بہ بیت؛ ایشی ءِ نمیرانی شوہازگ مہ بیت کہ نمیرانیءَ حد نیست؛ بلے زند ے ہست۔ بلکیں مارا ہمے علم بہ بیت کہ زند ہمے دنیا ءِ تہا اِنت۔وہدے ما وتی زندگ بوہگ ءِ بابت ءَ فکر کنیں، مارا وشی بیت کہ ما زندگ اِیں۔
اے درگت ءَ مئے دل ءَ پہ ہر ہمک زندگیں مردم ءَ دردے بیت؛ ما پہ آئی ءَ ہمدرد بئیں۔ ہر دوہیں صورتاں ما وتی مہر ءَ علم ءِ بنیاد ءَ درانگاز کنیں۔ اے علم مئے گورا پمیشکا ہست کہ مارا اے زانگ ءِ سکین مہر ءَ داتگ۔رسل ءِ گورا ’ہمدردی‘ ءِ مطلب مہر ءِ جذبہ اِنت۔ آ گْشیت کہ‘ چِد ءْ شرتریں لَبزے ءِ دست نہ کَپگ ءِ رِد ءَ من اے جذبہ ءَ ہمدردی گْشاں۔
بلے اے ہمدردی ءِ مطلب ’مستر‘ بوہگ نہ اِنت۔اے مہر انسان ءَ نہ تہنا وشی یے دنت بلکیں اے مہر ’دزواہی ءْ خیر خواہی‘ ءِ ہم درس ءَ دنت۔ پرچہ کہ‘ اگاں دوزواہی مہ بیت گڑا مہر نابکار ہم بوت کنت، بلکیں مہر اول سرا ہلاس بیت۔مہر ءِ تہا وتی مہروان ءِ وشی ءِ بنزہ ءِ سرپدی وشیں زند ءِ مستاگے۔ اے درگت ءَ ‘ وشی یک گچینی چیزے۔ وشیں زند ءِ تہا انسانی امکان بائد اِنت ڈالچار کنگ مہ بنت۔
گڑا اے بنیاد ءَ زندءَ پدا علم درکار اِنت۔ پرچہ کہ علم انسانءِ مول ءْ مراد ءِ حاصل کنگ ءِ طریقہّاں گِشّینیت ءْ دنت۔علم ءِ بوہگءِ مطلب دِگر ءِ چماں شر بوہگ ءِ بستار ءِ حاصل کنگ نہ اِنت ؛ پرچہ کہ دِگرانی چماں شَر بوہگ چونائی دِگر ءِ چماں شَر نہ بوہگ ءِ تْرس اِنت۔اگاں ما علم ءَ شَر بوہگ ءِ بنیاد ءَ اخلاق شناسی ءِ رِد ءَ شْمار بکنیں گڑا علم ءِ بستار ہلاس بیت کہ علم انسان ءَ دْراہ ءْ جان سلامت بوہگ ءِ ہم دَرس ءَ دنت، بلکیں پہ ایشی ءَ طریقہ یے ہم دنت۔
اگاں علم اخلاق شناسی گْشگ بہ بیت، سوبمند نہ بیت۔ پرچہ کہ اخلاقی لیکہ دْراہی ءْ جان سلامتی ءِ درس ءَ نہ دنت۔ چو کہ فرمانبرداری obligation ءِ بنیاد ءَ اخلاق شناسی ءِ بنیاد واہش اَنت؛ ءْ علم ءِ واہش ءِ بنیاد ءَ ساڑی بوہگ مہر ءِ نیمگا چہ داتگیں درسے زانگ نہ بیت۔اگاں اخلاق شناسی ہم بْرز ءِ بستگیں ہمے طریقہ ءِ رِد ءَ کار گِرَگ بہ بیت اَنچو کہ وشیں زند ءِ رنگ اِنت۔
گڑا اخلاق شناسی مابعدالطبعیات ءِ مان گِشّیتگیں دام ءَ چہ در کیت۔چو کہ اے وڑیں زند ءِ درس دئیگ ہم یک واہشے۔ بلے اے واہش پیلو بیت۔ پیلو بوہگ ءِ بنیاد ءَ مابعدالطبعیات ءِ مان گِشّیتگیں نہج ہلاس بنت۔
اگاں کسے ءِ گورا پہ وشیں زندے ءَ علم ءْ مہر الکاپ ءَ نیست، گڑا آئی ءِ واہش الکاپ ءَ پیلو نہ بنت، چہ ایشی ءَ ز ند ءِ تہا خلاء یے کیت کہ انسان ءَ مابعدالطبعیات ءِ مان گِشّیتگیں عمل ءِ تہااڑینیت۔ اے وڑا وشیں زند ءِ مشاہدہ پہ ہر یکے ءَ ممکن اِنت ءْ اے بنیاد ءَ وشیں زند معنادار اِنت۔
خلاق شناسی ءِ مابعدالطبعیاتی نہ اِنت
وقتِ اشاعت : February 18 – 2018