بلوچستان ،پاکستان ءِ کسانیں دمگے بل کہ چہ زمینی حساب ءَ مزن ءُُ پراہ اِنت بلئے آباتی ءِ حساب ءَ پاکستان ءِ کسان تریں صوبہ انت بلئے ایشیءِ بے روزگاری چہ اے دگہ دمگاں گیشتر انت ءُُ ایشیءِ مستریں وجہ سرکار ءِ نہ دلگوشی انت ۔
عالمی گل ءِ دیمروئی ادارگ ءِ رپورٹ 2018 ءِ ردا بلوچستان اے وہد ءَ دنیا ءِ نیزگار ءُُ غریب تریں دمگ انت ۔اے رپورٹ ءِ ردا بلوچستان ءَ گوستگیں پنچ سالانی میان ءَ نیزگاری 71درسد گیش بوتگ وہدیکہ بلوچستان ءِ ہند(ضلع) بارکھان ءُُ ہرنائی دوانچیں ہند انت کہ ادا نیزگاری 91درسد گیش بوتگ ۔
وھد گوں وتی ترندیں گاماں بے سد ءْ بے بودیں مردماں لگتمال کنان ءَ گوزان ات زند ھم گوں شِپادیں پاداں پہ نادلکشی ھمراھ ات یے …مھر ، دوستی،ھمراہداری، ھم پتی، ھم کوپگی، ھمدستی ءْ بنیادمی دردانی مارشت بس پہ نام پشکپتگ اتاں ھر تک ءْ پھناتاں دلوتی رنگ ءْ دروشْم ساھیل ءْ ساچان ات انت…
بلوچستان تاریخ ءِ حساب ءَ دنیا ءِ قدیمیں ہنداں شمار بیت ۔آئی ءِ تنی وہد ءَ بازیں دمب ءُُ آثاری جاہانی انگت ءَ شوہازی نہ بوتگ بلکیں بازیں جاہ یے انگت ءَ شوہاز ہم نہ بوتگ بلوچستان یورنیورسٹی ءِ یک لائق ستا پروفیسرے واجہ فاروق بلوچ ءَ بلوچستان ءِ کنڈ کنڈ ءِ تر ءُُ گرد کتگ ءُُ بلوچستان ءِ بازیں قدیمی چیز شوہاز کتگ اَنت ۔
ماتءُُ پت وتی اولی چُکاں چون دوست دار اَنت،، پراھاں شیدا ءُُ گنوک بنت کہ آھاناں پاکیں ھاوند ءَ اے دُگنیا ءَ ٹوھیں سوگاتے بکشاتگ۔ شپءُُ روچ آ زھگءَ را نازین اَنت،،آئی ہر تماہ ءُُ لوٹ ءَ پیلو کن اَنت،،،آئیءَ وتی دستانی دِلءَ کن اَنت،،، دانکہ آئی ءِ دیمءَ گرمیں گْواتے مہ کشیت۔۔
پاکستان ءِ نوک گچین کاریاں پاکستان ءِ سروزیری ءَ عمر ان خان ءِ نام نامینگ بوت ۔عمران خان چنائی ءَ سیاست ءَ پیش یک جوانیں کرکٹ پلیئرے ہم بوتگ ۔آئی ءِ سیاسی زند بیست ءُُ دو ،سال ءَ گیش نہ انت ۔
بامرد ءُُ ہیرو ہمک قوم ءَ را بوتگ ءُُ است انت بلئے ایوک ءَ بامرد انی نام گرگ ءُُ ایشانی توسیپ کنگ پہ راجی پہر ءَ بس اَنت یاکہ آوانی کرد ءُُ کارانی عمل داری کنگ جوان تریں کارے ؟؟باز مردم ایوک ءَ دیوان ءُُ مجلس ءَ گپ ءُُ ترانے ءِ شوق ءَ وتی بامردانی نام ءَ گپت ءُُ شان کنت۔
زانت ءُُ سرپدی دو جتائیں چیزانی نام انت۔زانت،زانگءَ انت ،سرپدی ہمے زانگ ءِ بیان ءَ راگشگ بیت ۔اگاں کسے چیزے ءِ بابت ءَ سرپد بہ بیت آئی ءَ را زانتکار گشگ نہ بیت بلکیں سرپدیں مردمے گشگ بیت۔
تہاری ءَ مان شانت ۔ ہنچو سرد بوت کہ زمین بست چو تحتگ ءَ بوت ، کور ءُُ دریا ہم بست ءُُ برپ بوت انت۔ یدار ءُُ بوجیگ گوں دریا ءُُ زراں ہوار بست انت ،درائیں جنگل برپ بوت انت ،ماڑی ءُُ بادگیر ترکاں بوت انت ، کس ءَ گپ ءُُ حبر کت نہ کت ، دم مردمانی لنٹانی سرا بست۔شہر ءُُ دیہاتاں ، پٹ ءُُ گیاباناں ، جنگل ءُُ کوچگاں مردم چہ مردی بیران بوت انت ، مردمانی لاش چو آس ءِ دار ءِ بار ءَ کپتگ ات انت ۔
ملاءِ نیم تہاریں کوٹیءَ زالبولءُ مردین کتارءَ نشتگ ات انت ءُ وتی وتی وارءِ ودارءَ ات انت۔ ملا وارءِ سرءَ دم ءُ تائید کنگءَ ات ، زالبولےءِ وہدے وار اتک ۔ آئیءَ پانزدہ سالی جنک ملاءِ دیمءَ نادینت ءُ گشت ’’ ملا ! کتابءَ پچ کن بچار منی چکءَ چی انت ، نہ ور گے وارت ءُ نہ حبر کنت بتءَ بت انت ؟ ‘‘ ملاءَ لنٹ سُرینت انت کتاب پچ کت ءُ نادْراہ ءِ نیمگءَ چارات ءُ گشت ۔