دنیاءِ تہءَ کجام ھم دمگےءِ لبزانک بہ بیت یا راجکاری (سیاست) بہ بیت اشانی تہءَ اختلاف دارگ،شرگداریءُُ جستءُ باوست الم است اِنت۔ ھمے نگدءُ باوست یک شریں لبزانکے پلگار کرت کن اَنت،بزاں کہ یک لبزانکےءِ تہءَ کہ شرگداری بہ بیت تہ اودءَ شرءُ ھراب ءِ گیچنءَ لبزانکار گیچگ بنت۔
ن۔چ: اے پہک ءَ پدر ءُُ سہر اِنت،ءُُ ایشی باروا پیشگوئی کنگ بوتگ اَت۔شما نزان اِت کہ سرجمی ءَ کدی،بلئے وھدیکہ شما چاگردی ءُُ مالی پالیسی آں دیم ءَ کاراِت کہ آ ئی مہلوکات ءِ گیشیں بہر ءَ اوشت ءِ آماچ کنت ایں یاکہ آھاناں نزور کنت ایں، ڈموکریسی ءَ تباہ کنت ایں، فیصلہ سازی ءَ چہ نامداریں مردمانی دست ءَ چہ پچ گِیپت، شما زھر بئیت،دلپروش بئیت،ہررنگ ءَ تُرس ءِ آماچ بئیت۔او آھما راستی اِنت کہ پہ ردی مہلوک دوستی (populism)گُشگ بوتگ۔
بندرءَ حکومت مہلوک ءِ کاردار انت بلئے حکومت بازیں جاہ ءَ آوڑءَ کار کنگ ءَ بے سوب بوتگ۔اگاں آوانی نام یک پہ یک گرگ بہ بنت داں سرجمیں کتابے جوڑ بوت کنت۔آواں بل انوگیں ناں بلکیں گوستگیں بازیں سالانی اے جیڑہ اِنت کہ تنی وہدے ایشی ءِ کار پیلو کنگ نہ بوتگ۔بزاں کوئٹہ ءِ ہمے سیوریج سسٹم کہ تنی وہدے انگت ءَ گٹر ءِ آپ روڑانی سرا تالان اِنت ءُُ چریشی ءَ مہلوک ءُُ راہ گیر چنچو جیڑگانی آماچ اِنت اے گپ ءَ آ زانت نہ کنت کہ وت گاڑیانی سرا سئیل کن اَنت۔
روچ ءِ بکگ ءَ گوں کہنیں ماڑی ءَ چہ چپچلانی یک رمبے ءَ دیم پہ آزمان ءَ سر چست کت۔اے رمب ءَ شپ تہاری ءَ ہما چیزانی دیست کہ روچ ءُُ رحمانی کس اِش دیست نہ کنت۔ایشاں دیست کہ چیزے ناشناسیں مردم قبرے پٹگ ءُُ ایشی ءِ تہا لاش ءَ درکنگ ءَ انت۔
نبشتہ رہبند ءِ جیڑہ مرچیگیں جیڑہ یے نہ اِنت بلئے اے گیشوار بوت کنت۔بلوچی رہبندءِ بازیں جیڑہ نہ اَنت بلکیں منی دل ءَ جیڑہ ءِ جند نیست۔پرچکہ انوں دان بلوچی زبان وانگ ءُُ نبشتہ بوہگ ءَ اِنت،بلوچی ءَ ہزارانی حساب ءَ کتاب چہاپ بوہگ ءَ اَنت۔وہدے یک زبانے نبشہ بوہگ ءَ انت،وانینگ بوہگ ءَ انت آ چون بے راہبند بوت کنت؟دومی زبان اگاں زندگیں چیزے بقول زبانزانتانی گڈاں زندگیں چیزانی اڑ بہہ ہلاس نہ بنت۔
سیمی ویل ءُُ واقعہ کہ بوت۔ہپتاد ءِ دہک ءَ پہ اے پیمیں تباہی ءِ ہتم کنگ ءِ ءُُ آہانی نزور کنگ ءِ واست ءَ بنی آدم ءِ ذہانت ءَ وتی جند ندر کت۔اے نیولبرلزم گُشگ بیت۔پنجاہ ءُُ شست ءِ دہک ءَ بدلی ءِ دور ے بندات بوتگ اَت کہ آئی ءَ رامہلوک ءَ Regimented Capitalismگُشت،اے دیمروی ءِ شریں اہدے اَت،برابری ءِ دیمروی، چاگردی انصاف ءِ پڑءَ مزنیں دیمروی بوتگ اَت ءُُ ہمئے پیم ءَ ایدگہ پڑاں۔۔۔
بائینکو کہ یک کسانیں مُرگے اے مرگ ہمک سال تیاب دپی دمگ ہاسیں رنگےءَ پسنی ءُُ اورماڑہءَ مزنیں وڑیےءَ شکارکنگ بیت،پیشی زمانگءَ بائینکوءِ شکار ہشکیں دام ءُُ شیپگی رُگءِ(یک دامے کہ دست ءِ سراشیپگ بیت)سراگرگ بوتگ بلئے رندءَ جدیدسائنسءُُ ٹیکنالوجیءِ دیمرؤئی ءِ سوبءَ اے کسانیں مُرگ بائینکو ءِ شکارکنگءِ تہا اوں بدلی اتکگ،مرچاں بائینکوءِ شکارجدیدیں ٹیکنالوجی آلات ٹیپ،نوارآدگہ نوکیں آلاتانی سرکنگ بیت نوکیں ٹیکنالوجیءَ بائینکوءِ شکارسک آسان کتگ۔
گوستگیں ماہ ءَ سکریٹری ایجوکیشن ءَ بے جست ءُُ پرسءَ 114 ٹیچراناں چہ وانگ ءُُ زانگ ءِ بہرگ ءَ درکتگ ات۔ ضلعی ایجوکیشن آفیسر ءِ ردا اے ٹیچروتی پوسٹانی سرا حاضر نہ بوتگ انت وہدیکہ وطن ٹیچر ایسوسی ایشن ءِ جہگیرانی گشگ ایش انت کہ 114 ٹیچرانی تہا بیران ءُُ ریٹائرڈبوتگیں ٹیچر ہم ہوار انت اگاں ضلعی ایجوکیشن آفیسر ءَ اے ریٹائرڈ ءُُ بیران بوتگیں ٹیچر نچارتگ ءُُ پولکاری یے ءَ ابید درکنگ ءِ سفارش کتگ ات گڈا بائدیں سکریٹری ایجوکیشن چار ءُُ ٹپاسے بہ کت انت بلئے سکریٹری ایجوکیشن ءَ بید ءِ چارءُُ ٹپاس ءَ یکمشتءَ اے درائیں ٹیچرءِ بیروزگار کتگ انت۔
نیولبرلزم ءَ مئے ڈموکریسی ءَ تباہ کنگ ءَ اِنت سیریں مردماں سیاسی دائرہ ءِ دوئیں نیمگ ءَ چہ مئے چاگردی، سیاسی ءُُ چپ ءُُ چاگرد ءِ مہلوک چون نزور کتگ۔پنجاہ سال بیت کہ نوم چومسکی امریکہ ءِ سقراط زانگ بیت ءُُ مئے مہلوک ءِ پریشانی گوں وتی جُستاں کہ دیم ءَ کاریت اِش۔آ ایوک ءَ ایتھنز ءِ شہر ءِ چپ ءُُ چاگرد ءَ گپ نہ کنت بلکیں سرجمیں دگنیا ءِ دیم ءَ وتی دردناکیں گپاں دیم ءَ کاریت ءُُ نوں آئی گپ ھترناک زانگ بنت۔
عالماں گشتگ کہ دیوان ءَ ہما مردم نامدار گشگ بیت کہ دیم ءِ مردم ءِ گپاں پہ دلگوش اش کنت ءُُ گوں اوپار ءَ جواب ءُُ پسو ءَ بہ دنت بلئے اے چاگرد ءَ چش نہ انت بلکیں اداں ہما مردم ءَ را گیش زانتکار ءُُ عالم سرپد بنت کہ ہما دیوانءِ تام ءَ بارت بلئے آئی ءِ گپ ءُُ تران ہلاس مہ بیت۔اے وڑیں مردم باز انت کہ دیوان ءِ تام ءَ بارت بلئے وتی گپاں کنت۔