بلوچستان ءِ یونیورسٹی ءِ ہما کہ جیڑہ اِنت مروچی ایشی ءَ ماہ یے سرجم بوئگ ءَ انت بلئے تنی وہدے چہ حکومت ءِ نیمگ ءَ جوانیں گامگیجے زورگ نہ بوتگ۔پمشکا زارشانی نندانک ءُُ روانک در کنگ بوتگ ءُُ بوئگ اَنت۔قبائلی دمگے ءِ چنائی ءَ درائیں معالہ سک نازرک اَنت بلئے آ جیڑہ کہ گوں جنین آدمے ءَ بندوک بہ بیت آسک باز ترند بیت پرچکہ بلوچ دپتر ءَ چشیں سداں وئیل بوتگ اَنت کہ آوانی پشدر جنین آدم بوتگ اَنت بارین چنچو جنگ ءُُ جدلانی پشدر ہمے جنین آدم بوتگ اَنت بلوچ راج ءَ جنین آدم آوانی غیرت اِنت آوانی ننگ ءِ بہرے،ءُُ ایشی ءِ پہازی ءِ ہمک بلوچءَ سوگند وارتگ۔
بلوچی گدار ءِ نبشتہ کنگ ءِ رواج 1960 ءَ بناہ بوتگ۔ اے جہت ءَ حاجی فقیر محمد عنبر ءَ وتی اولی ناول”نل ءِ توار“ نبشتہ کت۔ بلوچی اکیڈمی ءَ را پہ چھاپ ءَ دات ءُُ بلوچی اکیڈمی ءَ اولی وار شنگ نہ کت دومی وار ءَ چھاپ کت۔ اولی ناول سید ظہور شاہ ءَ ”نازک“ ءِ نام ءَ شنگ کتگ ات۔
بلوچستان پاکستان ءِ شاہرگ انت بلئے بلوچستان ءَ را آ اگدہ ءُُ جاہ ہچبر نہ رستگ کہ آئی ءَ را دئیگ لوٹ اتگ ات۔بلوچستانءِ اے دگہ جیڑہاں ابید بلوچستان ءَ انوں کہ مستریں جیڑہ انت آ بے روزگار ی انت۔بلوچستان ءَ بے روزگاری ءِ شرح انوں 97 درسداِنت پرچکہ ہمک ورنا ءَ را ڈگری گون انت بلئے نوکری نیست انت۔
لبزانک ء ِ گشاد گیر ی ءِ چہ مراد اش انتک ہ لبزانک ءِ درائیں پڑانی سرا نبشتہ کنگ بزاں لبزانک ءِ درائیں پڑاں بورتاچی کنگ شاعری،آزمانک،گدار، کسمانک سرگوست ءُُ اے دگہ درائیں پڑاں نبشتہ کنگ بلئے پدا زانگ لوٹیت کہ گشادی کنگ ءِ مول ءُُ مراد ایوک ءَ اے نہ انت کہ ایشانی سرا نبشتہ کنگ بیت بلکیں جوانی ءَ گوں ایشانی سرا نبشتہ کنگ اِنت۔
بلوچی کلاسیکل شاعری ءَ بچار ئے گڈاں زانگ بیت کہ بلوچی لبزانک ءَ را یک جوانیں شعرے دپترے بوتگ بلئے انوگیں شاعری کہ بوہگ ءَ انت اے بلوچی روایتانی خلاف انت۔ خلاف ءِ لبز چمیشامن استعمال کرتگ کہ چیزے شاعر است انت کہ آ اردو ءِ نقالی ءَ کنگ ءَ اَنت ءُُ وتارا بلوچی ءِ بلائیں شاعر گوشگ ءَ انت بلئے راستی اے بلوچی شاعر نہ اَنت بلکیں اردو ءِ ترجمہ نگار اَنت۔اے شاعر کہ انچیں تشبیہ ءُُ انچیں استعارہ استعمال کنگ ءَ انت اے بلوچی حساب ءُُ کتاب ءَ چہ در اَنت۔
بٹاں حیرانی ءَ کواک کواک کت کہ شتنتگیں چزے بال انت بلئے ماہیگ نہ گپت۔ شاہیناں بال کت آئی نزیک ءَ اتک انت بلئے پدا دور شت انت۔ پرسیوس زر ءِ سرا بال کنان ءَ دان ہموداں شت کہ زمین بنا بوت۔ تچکیں وشیں زمیں۔
بلوچی لبزانک ءِ دیمروئی ءَ لبزانکی ادارگ ءُُ گلانی یک بلائیں دست ہواری یے گون انت۔کراچی ءَ ابید ءَ اے دگہ دمگاں ہم بلوچی لبزانک ءِ بابت ءَ بازیں کارے بوتگ۔ہمے مزن ادارگ ءُُ لبزانکی بنزہاں چہ یکے بلوچستان اکیڈمی تربت انت کہ آئیءِ یک سرجمیں لبزانکی دپترے است انت۔
حال انت کہ ملک ءِ سرکار پہ شنگکاری ءُُ احوالکاری ادارہاں انچیں عدالت جوڑ کنگ ءَ انت کہ اُودا کسے ناشریں حبر شنگ بہ کنت یا ملک ءِ خاصیں ادارہانی باروا بدگمانیں حال مردماں سر بہ کنت گڈا پرائی ءَ سزا ءُُ جزا لاگو بیت۔ بانک فردوس عاشق اعوان ءِ گوشگ وَ ہمیش انت کہ چرے کورٹ ءُُ عدالتاں احوالکاری ءُُ احوالکاراناں ”قانون ءِ دائرہ“ ءَ آرگ بیت بلے آئی ءَ اے گپ شموشتگ کہ نہ اے اولی سرکار انت کہ اے وڑیں گامگیج زورگ ءَ انت ءُُ نہ اے وڑیں عدالت ءُُ قانون نوکیں چیز انت۔
دنیاءِ تہءَ کجام ھم دمگےءِ لبزانک بہ بیت یا راجکاری (سیاست) بہ بیت اشانی تہءَ اختلاف دارگ،شرگداریءُُ جستءُ باوست الم است اِنت۔ ھمے نگدءُ باوست یک شریں لبزانکے پلگار کرت کن اَنت،بزاں کہ یک لبزانکےءِ تہءَ کہ شرگداری بہ بیت تہ اودءَ شرءُ ھراب ءِ گیچنءَ لبزانکار گیچگ بنت۔
ن۔چ: اے پہک ءَ پدر ءُُ سہر اِنت،ءُُ ایشی باروا پیشگوئی کنگ بوتگ اَت۔شما نزان اِت کہ سرجمی ءَ کدی،بلئے وھدیکہ شما چاگردی ءُُ مالی پالیسی آں دیم ءَ کاراِت کہ آ ئی مہلوکات ءِ گیشیں بہر ءَ اوشت ءِ آماچ کنت ایں یاکہ آھاناں نزور کنت ایں، ڈموکریسی ءَ تباہ کنت ایں، فیصلہ سازی ءَ چہ نامداریں مردمانی دست ءَ چہ پچ گِیپت، شما زھر بئیت،دلپروش بئیت،ہررنگ ءَ تُرس ءِ آماچ بئیت۔او آھما راستی اِنت کہ پہ ردی مہلوک دوستی (populism)گُشگ بوتگ۔
