اثیر عبدالقادر شاہوانی بلوچی ءُُ براہوئی لبزانک ءِ ہما ناماں ہوار انت کہ آہاں وتی زند پہ بلوچ، بلوچی ءُُ براہوئی ءِ دیمروئی ءَ گوازینتگ۔ بلئے منی جند ہما وش بحت آں ہوار انت کہ گوں اثیر شاہوانی ءَ یک جاگہ کار کتگ۔ چرائی ءَ بازیں چیز ہیل کتگءُُ آئی ءِ رندگیری ءَ نہ ایوکا تاکاری ءِ پڑ ءَ سُر ءُُ پُر کتگ بلکن ءَ لبزانکی حوالہ ءَ ہم بازیں چیز ہیل کتگ۔

ہر وہد ءَ کہ گوں شاہوانی ءَ نند ءُُ نیاد بوت گڈا آئی ءِ گپ ہمیش ات کہ شما ورنا ہچبر سرپد نہ بئے کہ ما چوں پہ بلوچی ءَ تاگ ءُُ تاچ کتگ۔ اے گپ راست انت کہ 1960ءَ وہدے کہ بلوچی نوکی پادجنان ات ءُُ ردوم گرگ ءِ ’پراسیس‘ ءَ ات گڈا شاہوانی ہما لبزانتانی رم ءَ ہوار اَت کہ آہانی جہدانی بدولت ءَ مرچی بلوچی یک توانان ءَ پُر ارزشتیں زبانے منّگ بیت۔ وہدے من میڈیا اینڈ کمیونیکیشن ءَ ماسٹرز کنگ ءَ اِتاں گڈا من بازیں سرحالانی باروا جیڑاِت کہ کجام پڑ ءَ وتی پٹ ءُُ پولی تھیسز ءَ سرجم بہ کناں۔ من ءَ اثیر شاہوانی ءِ اے گپ مدام دل ءَ اَت کہ پرچا ما وتی پیرینانی کتگیں کاراں سرپد مہ بئیں۔

بلوچاں گوشتگ کہ پیریناں چادر ءِ لمب ءَ بند اِت چیا کہ آہانی سرو سوج مردم ءَ رہشونی کن انت۔ من ہم ہمے جیڑاِت ءُُ شاہوانی ءِ زند حال، آئی ءِ تاکاری ءُُ لبزانک ءِ پڑ ءَ کتگیں سُر ءُُ پرانی باروا شوہازگ ءُُ سرپد بوئگ ءِ جہد بندات کت۔

کسے باور کنت کہ اے مرد ءَ پہ بلوچی لبزانک ءَ چے چے پہازاِتگ ءُُ پہ وانوکاں دیما آؤرتگ؟ بلوچی زبان ءِ گرائمر، شاعری، ردانک ءُُ دود ءُُ ربیدگ ءِ سرحالانی سرا آئی ءِ رد ءُُ بندی کتاب وَ بازیں ادارہاں چھاپ کتگ انت بلئے 1956ءَ بہ گر تاں وتی زند ءِ آخری روچاں جتائیں تاک ءُُ مہتاکاں آئی ءِ نبشتانک صدانی کساس ءَ انت کہ بلوچ، بلوچستان ءُُ بلوچی ءِ جتائیں سرحالانی سرا نبشتہ کنگ بوتگ انت۔چریشاں اہم تریں سرحال آثار قدیمہ، بتل ءُُ گرائمرءُُ تاریخی ہند ءُُ ٹکّانی باروا پٹ ءُُ پولی نبشتانک پہ نودربراں رہشونی انت۔

اثیر عبدالقادر شاہوانی ءِ یک مزنیں کارے آئی ءِ نبشتہ کتگیں کتاب ’آئینہ خاران‘ انت کہ اکیڈمی ءَ چھاپ کتگ۔ اے کتاب ءَ خاران ءِ دمگ، آئی ءِ مردمانی معاش ءُُ روزگارے بارا سرپدی اَست۔ ایشی ءِ علاوہ بلوچی اردو بول چال، براہوئی اردو بول چال، براہوئی خود سیکھیے، براہوئی اردو لغت ءُُ اولس گچین(دومی) انچیں کتاب انت کہ پہ پولکاری ءُُ بلوچی ءُُ براہوئی زبان ءِ ہیل کنگ ءَ کمک کن انت۔

ناطق مکرانی بلوچستان ءِ یک مزنین شاعرءِ گوستگ کہ آئی ءَ بلوچی ءُُ فارسی زبان ءَ شاعری ءِ کتگ۔ آئی ءِ باروابلوچستان ءِ مردم سک کم زان انت کہ آ چونیں شاعرے ءُُ چہ کجا تعلق دار ایت۔ بلئے اثیر عبدالقادر شاہوانی ءَ آئی ءِ باروا نبشتگیں جتائیں نبشتانک یکجا کتگ ءُُ ”ناطق مکرانی“ ءِ نام ءَ کتابی دروشم ءَ رد ءُُ بند داتگ انت ءُُ اے کتاب اکیڈمی ءَ2008ءِ سال ءَ چھاپ کتگ۔

اثیر عبدالقادر شاہوانی ءَ بلوچی کسمانکانی دپتر ءِ باروا پٹ ءُُ پولی نبشتانکے نبشتہ کتگ کہ مہتاکاں چھاپ بوتگ۔ آئی ءَ اولی بر ءَ اے نبشتہ کتگ کہ بلوچی کسمانک ءِ بندات چہ 1838ءَ ماں مستونگ ءَ یک مراگشے ءَ بوتگ۔ بلوچی کسمانکءِ بندات ءِ بارااے ریفرنس پدا ہر جاگہ کارمرز بوئگ ءَ انت۔ ایشی ءَ ابید واجہ شاہوانی ءَ بلوچی کسمانکانی اولی کتاب ”گچین کسمانک ءِ نام ءَ 1993ءَ اکیڈمی ءَ چھاپ کتگ کہ ایش اثیر شاہوانی ءَ رد ءُُ بند داتگ۔ اے کتاب ءَ بشیر احمدبلوچ، میر عاقل خان مینگل، نصیر شاہینءُُ غوث بخش صابر ءِ نبشتگیں کسمانک ہوار انت کہ چریشاں لہتیں ماں ریڈیو ءَ شنگ بوتگ انت۔

اثیر شاہوانی بلوچی اکیڈمی ءِ 1995ءَ بہ گر تاں 2004ءُُ 2008ءَ بہ گر 2013ءَ کساس پانزدہ سالءَ کارگشاد ءِ جہت ءَ کار کتگ۔ اے دؤران ءَ اکیڈمی ءَ بازیں پُر ارزشتیں کتاب چھاپ کتگ ءُُ مراگش اڑ کتگ۔ چریشاں میان استمانی کانفرنس 2011ءُُ گل خان نصیر ءِ صد سالی یات ءَ مراگشے اڑ دئیگ بوتگ ات۔

اثیر عبدالقادر شاہوانی وڑیں مردم انچیں گمنامیں کردار انت کہ آہاں وتی دراہیں زند بغیر ء متاع ءُُ ذاتی نمائش ءَ لبزانک ءُُ راجمان ءِ ہزمت کتگ۔ اے کار انچین انت کہ ایشاں بلوچی لبزانک ءَ را یک رژناہیں بانداتے ءِ نیمگ ءَ رہادگ کتگ۔

اگاں مئے آؤکیں نسل ءِ اوبادگ وتی کماشانی اے جہداں برجم بہ دار انت ءُُ ایشانی رندگیری ءَ بہ کن انت گڈا مئے زبان ءُُ لبزانک ہم ایندگہ دیمروئیں راجانی وڑا محکم بیت۔