اے 2011ءِ گپّ اِنت، من گوں لہّتیں سنگتاں لورالائی ءِ ترّءُ تابءَ شتاں۔ آ زمانگءَ لورالائی ءِ ڈپٹی کمشنر بلوچے اَت۔ ما نیمروچءَ واجہ ءِ مہمان اَتیں۔ گپ مردم شماری ئیگ اَت۔واجہیں ڈپٹی کمشنر ءَ کسہ کت کہ،’’1998 ءِ مردم شماریءِ ردءَ اے ضلع ءِ آبادی کساس 297,555 اِنت، بلے 2011ءِ خانہ شماری ءَ اِشیءِ لوگانی آبادی اَنچو ودّینگ بوتگ اَت کہ کل آبادی ئے بیست لکّ(2,000,000) ءِ کچّ ءَ سر بوتگ اَت ۔وھدیکہ من ضلعءِ چارج زُرت گڑا منی دیمءَ اے ھساب ءُ کتاب آرگ بوت اَنت، بلے من نہ منّ اِت ءُ ھما زمانگءِ چیف سکریٹری ءَ را گشت کہ ضلع ءِ آبادی پہ دونمبری ودّینگ بوتگ، پمشکہ من اے گرانیں بارءَ endurse کت نہ کنیں‘‘۔
اگں اے گپّ راستے گڑا سکّیں دلپدردیں گپّے۔ ھمے زمانگءَ دِگہ کجام ضلع بوتگ اَنت کہ ھودءِ ڈپٹی کمشنر بلوچے بوتگ؟ءُ اگں بلوچے بوتگ گڑا آئی ءَ چُشیں وَتگڑیں مردم شماری ءِ منَّگءَ انکار کتگ یا چمّ ءِ بستگ ءُ منّ اِتگے ءِ ؟ اے زانگ نبیت۔ اَلبت اے گپّ جوانی ءَ پدَّر بیت کہ پشتوناں وتی راجی زمہ واری گوں ایمانداری پیلو کتگ ۔لورالائی ءِ آبادی1998 ءَ297,555 بوتگ ، وھدیکہ 1981ءَ ھمے ضلع ءِ آبادی 235,038 بوتگ۔ اے ھساب ءَ 19981ءَ بگر داں 1998 درءَ ،یک نیمگے 17 سالانی نیامءَ لورالائیءِ آبادی ءَ را 62517 نپر پِر بیت ءُ دومی شماریاتءَ بزاں 2011ءَ 13 سالءِ کسانیں مدتءِ توکءَ ھمے ضلع ءِ آبادی1702445(ھبدہ لک) ءِ گیشی ءَ گوں آرگ ءُ بیست لک(2000000) ءَ سر کنگ بیت۔ اگں انچو سال گْوزگءَ پد ما اے نمبر ءَ ٹرپل بکنیں گڑا باھداَت کہ لورلاائی ءِ آبادی 2011 ءِ شماریات ءِ ردءَ گیشاں چہ گیش886,665 ببوتیں بلے چش کہ کارچ ءُ گوشت پشتونخواھ ءِ دستءَ بوتگ اَنت، ھرچی کہ دل ے لوٹ اَتگ ، کتگ ئے پمشکہ ابکہی گپّے نہ اِنت البت یک مزنیں جیڑھے ءِ شونداریءَ الم کنت۔اے ھساب کتاب جوانی ءَ پدَّر کنگءَ اِنت کہ اے دُرست پٹھانانی دستءِ سپائی، نیت ءِ ھرابی، ارادھانی لیگاریءُ بلوچءِ نابودی ، ناتپاکیءِ بروَرداِنت۔ ھمے سالءِ مردم شماریءِ کمال چہ ادا زانگ بیت کہ سرجمیں ملکءَ درستاں چہ گیش بلوچستان ءِ آبادی 139.3درسد ودّاِتگءُ چہ5501,164 لکّ ءَ سٹے کتگ ءُ 13,162,22بوتگ کہ یک دگہ جادوگری یے زانگ بیت۔
برزءَ لورالائی ءِ دَرور من پمشکہ دات کہ اگں پھٹانانی یکّ ضلع ئے ءَ آبادی ءِ ودّینگ ءِ ھال ایش بیت گڑءَ اے دگراں جاور چون بوت کن اَنت ، وھدیکہ بلوچ وتی ضلعاں بائیکاٹ بکنت، انچو کہ2011ءِ خانہ شماری ءَ بوت۔بلے اَبکہی ایش اِنت، ھردیں کہ بلوچ مردم شماری ءُ خانہ شماری ءِ گپّ کیت گڑا پھٹاناں میاریگ کنت۔باھد وَ ھمیش اِنت کہ ما وتی دلءِ سرا دستءَ ایربکنیں ءُ بچاریں کہ پھٹاناں ھرچی کت یا ھرچی کنگ لوٹنت، آھانی مرزی ءُ منشاء، ما پہ وتی راج، پجارءُ پدریچ ءِ بانداتءِ رکّینگءَ وتی کرد ءَ پہ جوانی پیلو کنگ ءَ ایں یا ھشکیں بٹاک بازی ءُ پوتاری ءَ گیش نہ ایں ۔وتی آبادی ءِ ودّینگ ءَ پھٹان ھچ میارگ نہ ینت پرچہ کہ اے آھانی زند ءُ مرگ ءِ معاملہ اِنت ۔البت اے گپ تچک اِنت کہ کساس چل لکّ افغان مہاجرانی موجودگیءَ مردم شماری ءِ متلب اِنت، بلوچ ءِ پجّاری مرگ۔ بلے نااُمیت نیاں کہ مارچ 2016بوؤکیں مردم شماری ءِ بابت ءَ بلوچ سیاسی گلانی لیکءَ کم کم ءَ پدَّربووان اَنت ۔اول وَ انچو کہُ دُراہیں بلوچ سیاسی گل مردم شماری ءِ بابت ءَ یک شؤر بوھان اَنت کہ افغان مہاجرانی موجودگیءَ مردم شماری مہ بیت ءُ اگں کنگ ءِ جہدے بوت گڑا آ زھرشانی کن اَنت ۔ نیشنل پارٹیءُ بی ۔این ۔پی مینگلءِ نیمگءَ پالیسی بیان اَتکگ اَنت ءُ اِش کنگءَ نیشنل پارٹی بلوچستان اسمبلی ءَ یک منگ نامگے ءِ پیش کنگ ءِ چن ءُ لانچءَ کنگ ءَ اِنت کہ بی۔ این۔ پی مینگل ءَ اِشیءِ پلہ مرزی ءِ جار جتگ۔ دومی نیمگءَ صوبائی وزیر داخلہ میر سرفراز بگٹی ءَ گشتگ کہ افغان مہاجرانی موجودگی ءَ بوؤکیں مردم شماری ءَ ھچ پیما نہ منّیں۔ اے بابت ءَ من ءَ مسلم لیگ ءِ یک سنیئر ءُ سرپدی ایں رھشونےءَ گشت کہ صوبائی وزیراعلیٰ نواب ثناء اللہ خان زھری ءَ وفاقی ھکومتءَ را نمدی ئے نبشتہ کتگ ءُ مردم شماریءِ مہتل دارگءِ لوٹ کتگ۔ اے گپّ راستے کہ ناں ،من نزانیں بلے قوم پرست ءُ وفاق پرستیں بلوچ رھشونانی نیمگ ءَ افغان مہاجر ءُ بھگوڑھانی موجودگی ءَ مردم شماری ءِ عمل ءِ ھلاپ بوھگ بلوچ ءِ بانداتءَ پہ المی اِنت، اگہ ناں گمان ھمیش اِنت کہ پشتونخواھ کہ چہ ازلءَ مہاجراں مردم شماریءَ پشتون آبادی ءِ بہرے جوڑ کنگ ءِ واھگدار اِنت، بلوچ ءَ را بلوچ ءُ براھوئیءِ نامءَ دو ٹکراں بہر کنگ ءُ وتارءَ مستریں آبادی ثابت کنگ ءِ ھاترا وتی دُراھیں لانچے بُن داتگ ءُ پِڈءَ ایر کپتگ۔ وشیں گپّ ایش انت کہ افغان مہاجرانی افغانستانءَ واتری ءُ مردم شماری ءَ ھوار نہ کنگ ءِ لوٹ تہنا بلوچءِ نہ اِنت۔ اے بابت ءَ پشتون آبادی ھم پدماں پدءَ لوٹ کنگ ءَ اِنت پرچہ کہ پشتون بلٹ ءَ ( پشتونخواھ میپ ءَ در کن کہ آ ئی ءَ سیاسی باجگزاری ءِ ھاترا اے بھگوڑھانی سکّ زلورتیں )لس مہلوک (مقامی پشتون)افغانی مہاجراں سک دلسیاھ کتگ اَنت۔ گْوستگیں روچاں ژوب قومی جرگہءِ ھم یک لوٹے دیما اَتکگ اَت کہ افغان مہاجرانی شناختی کارٹ ءُ اے دگہ دستاویزات پچ گرگ ببنت۔جرگہ ءَ گشگ اِنت کہ افغان مہاجرپہ شناختی کارٹ ءُ لوکل سرٹیفکیٹ ءِ ھاترءَ 15000 کلدار ءَ بگر داں 50000 کلدار پہ رشوت دیئگ ءَ اَنت ءُ اے سِلّیں کارءِ تہءَ ژوپءِ ضلعی انتزامیہ ءُ نادراءِ کارندھ ھوار اَنت ۔ جرگہ گشیت کہ مہاجراناں لوکل سرٹیفکیٹ دیگءِ سْوبءَ ھَندی پشتون ءُ آھانی چکانی معاشی ھکّ جَنَگ بوھگءَ اِنت گر ءُ دار کنگ ببیت۔
پاکستان شماریات گل(Pakistan Bureau of Statistics)ّ ءِ ردءَ اے وھدءَ بلوچستان ءِ آبادی 1998 ءِ شماریاتءِ متابکءَ6.5 ملین اِنت، وھدیکہ 2014ا ندازہ ءَ َ آبادی باھدیں(estimated population) 8.5 ملین ببیت ءُ ھمے فارمولہءَ ردءَ باھدیں سی سال ءَ پد اے آبادی ڈبل ببیت ءُ 17 ملین ببیت بلے 2011ءِ شماریاتءَ افغان مہاجرانی ھوارکنگءِ سْوبءَ اے ٹارگٹ13سالءِ کسانیں مُدّتءَ 131,162,2بَرگءُ سر کَنگ بوتگ۔باور کن اِت، اگں شَگَنز چو لورالائی ءِ وڑءَ لُنڈّاں بوت گڑءَ اَنچو کہ بلوچستان ءِ آبادی 13 سالءِ کسانیں مُدّتءَ یک کروڑءُ سی ءُ یکّ لکّ کنگ بوت ، تہ دروگیں گپّے نہ بیت کہ اگں پھٹان براتاناں موکل بہ رسیت آ دوسالءَ پشتون بلٹ ءَ دو کروڑ کن اَنتءُ بلوچ ھما جاگہءَ میلانک بیت۔ ھدا مکنت،اگں چش بوت گڑا پشتونستان صوبہ ءِ راھ ءَ کس داشت نہ کنت۔پمشکہ افغان مہاجرانی موجودگی ءَ بوؤکیں مردم شماری بلوچ راج ءَ رادو ھساب ءَ تاوان بار کنت۔ اول وَ پشتونخواھ سیاسی جہتءَ وتی وسءُ واکاں کنت ءُ سنگینیں موبلائزیشن ءَ گوں چِلّ لک ءَ گیشّ افغان مہاجراناں پشتون آبادیءِ دائمی بہرے جوڑکنگءَ سوبین بیت، ءُ دومی نیمگ ءَ بلوچ راج ءَ را بلوچ ءُ براہوئی ءِ نام ءَ بہرءُ بانگ کنت ءُ مردم شماری ءِ رِزلٹ ءَ بلوچ ءَ را 25% ، براہوئیءَ 15% ،ھزارہ، آبادکار کشمیری ءُ اے دگراں10% ءُ وتارءَ50%شمار کنائینیت ءُ پادءَ ماں پدءِ سرا کنتءُ سُنٹارو بیت ، بزاں کہ مہاجرانی کمکءَ بلوچستان ءِ گشتریں آبادی بیتءُ رندءَ پرائیءَ کوئٹہ، سبی، بولانءُ اے دگہ بلوچ دَمَگانی واھندی ءِ جارءِ پِرّینگ گرانیں کارے نبیت۔ھنچو کہ بلوچستان ءِ نام میزان میزان ءَ ’’ پشتون بلوچ‘‘ صوبہ کنگ بوھگ اِنت، انچو کہ’’ بلوچستان یونیورسٹی‘‘ءِ نام’’ کوئٹہ یونیورسٹی‘‘ جوڑ کنگ بوھگ ءَ اِنت، ھمے پیما بلوچستان ھم ’’ پشتونستان بلوچستان صوبہ‘‘، بیت 2016 ءِ مردم شماری ، ھُشکیں مردم شماری یے نہ اِنت اے پجّارءِ رکّینگ ءُ برجاھ مانَگ ءِ توجیلے۔ پہ بلوچ ءَ اے نگیگیں جاوراں اوّلیءُ گڈّی ءُ ھژّدریں کارایش اِنت کہ افغانی مہاجر اںھچ رنگ ءَ شماریاتءِ وسیلہ ءَ بلوچستانءِ آبادیءِ بہرے جوڑ بوھگءَ مئیلنت ، اگہ ناں بے سوبی ءِ متلب ءَ ھرکس زانت۔
