نوبل دنیا ءِ مستریں داد پہمگ بیت اِنت۔ ’’نوبل داد‘‘ ءِ سروگ ’’الفریڈنوبل‘‘ سویڈن ءِ کیمیادان ، انجینئر ،فوجی ءُُ جنگی ازباب جوڑ کنوک ءِ بوتگ ۔ ’’الفریڈ‘‘ ’’گانوئیل نوبل ءُُ اندر پتے اہیلسل نوبل ءِ سیمی زھگ انت کہ 21 اکتوبر 1833 ء ءَ ماں ’’ سٹاک ہوم ‘‘ ءَ ودی بوتگ کہ ماں سویڈن ءَ انت۔ الفریڈ  یکبرے گوں وتی کُٹم ءِ ھمراھی ماں ’’ سینٹ پٹیر ربرگ روس ‘‘ ءَ شت ۔ بلے اودءَ پہ کار ءُ بار ءَ الفریڈ ءَ باز تاوان رست ، تہ آ گوں وتی پت ءِ ھمراھی ءَ پدا سویڈن ءَ اَتک۔ ادا آئی ءَ تراک کنوکیں شورہ جوڑ کنگ ءِ باروءَ ونت ءُ بازیں چکاسے کُت ئے ، 3 ستمبر1864 ء ءَ آئیءِ کارجاہ ءَ یک مزنیں تراکے بوت ۔ آئی ءِ برات ایمل ءَ ھوار پنچ مردم مُرت۔ الفریڈ ءَ سرجمیں اُمر ءَ آروس نہ کت ءُُ وتی تو امیں اُمر ءِ کُٹّ 1896 ءَ وتی مِرگ ءَ سر ’’ نوبل اکاؤنٹ‘‘ ءَ نودلکھ ڈالر جم کتگ اَت۔ نومبر1896 ء ءَ اوں الفریڈ ءَ وتی زمینانی یک بہرے ’’نوبل داد‘‘ ھاترءَ داتگ اَت ءُُ یک نمدی یے نبشتہ کتگ اَت ئے کہ’’ چہ منی زمیناں ھمک سال اے وڑیں مردماناں کہ آیاں ’’طبیعات، کیمیا، طب، لبزانک ءُُ ایمنی ‘‘ءِ ھاترا شریں کرد پیشداشتگ تہ آیاناں داد دیگ بہ بیت۔ الفریڈ ءِ مِرگ ءَ پد یک ’’فنڈے‘‘ ھیر کنگ بوت۔ چہ آئی ءَ رستگیں نپ’’ نوبل داد‘‘ ءِ ھکداراناں دیگ بوت اَنت۔ ’’نوبل داد‘‘ ءِ ’’فنڈ‘‘ 1968 ءءَ گیش کنگ بوت۔’’نوبل داد‘‘ ءِ ٹولی ءَ شش’’ ڈائریکٹر‘‘ انت کہ ھمک دو سال ءَ پد بدل کنگ بنت انت۔سویڈن ءِ بُنجاھی شہر ’’سٹاک ہوم‘‘ ءَ جوڑ بوتگیں ’’سوئیڈش اکیڈمی‘‘ اے ’’نوبل داداں‘‘ دنت ، پہ سال 2013 ءِ ھاترءَ ’’نوبل داد‘‘ ءِ مراکش ماں’’سٹاک ہوم‘‘ ءَ بوت ، وھدیکہ اوّلی مراکش الفریڈ ءِ پنچمی سالروچ ءِ رِدءَ 10 ستمبر1901 ءَ برجاہ دارگ بوتگ ات۔ ’’نوبل دادانی‘‘ تہا یک سہرءِ ٹکے، یک ’’سندے‘‘ ءُُ دوازدہ لکھ ڈالر(ھشت ملین سویڈن کرونا) کہ نہہ لکھ بیست ہزار یورو ءِ نہادءَ دیگ بنت اِنت۔ 2013ءِ’’ نوبل داد،لبزانک‘‘ کینڈاءِ آزمانککار ’’ایلس منرو ‘‘ءَ دیگ بوت ۔ آئی ءِ دپتر کسانیں کسہاں چہ ’’ راستیں واب‘‘ ءِ سرا دیگ بوتگ۔ ایلس منروءَ آزمانکاری کنگ ءَ گدارءِ ھمسریءَ آزمانکاری ءَ را دگہ رنگے بکشاتگ۔ ا یلس منرو 10جولائی 1930 ءءَ ماں کینڈا ءَ ودی بوتگ ۔ آئی ءَ ماں وتی کسان اُمری ءَ نبشتہ کنگ بنا کتگ ،آئی ءِ اولی دپتر 1950 ءءَ ھما وھدءَ چھاپ بوت کہ آئی ءِ اُمر نوزدہ سال اَت۔ 2014 ءِ لبزانکی دادژین پیٹرک لوڈیانوءَ رستگ ۔جین پیٹرک 30 جولائی 1945 ءَ فرانس ءَ ودی بوتگ آئی ءِ لبزانکی کار 30 زباناں رجانک بوتگ اَنت ۔ بلے انگریزی ءَ آئی ءِ رجانک چہ نوبل دادءِ گرگ ءَ پد کنگ بوتگ اَنت ۔ 2015 ءِ نوبل داد: 2015 ءِ نوبل داد سویٹلینا الیگزوچ ءَ دئیگ بوتگ ۔2015 ءِ نوبل داد الیگزوچ ءَ درکسی ردانک ءِ سرا دئیگ بوتگ ۔سویٹلینا یوکرین ءَ ودی بوتگ ۔ بُندرءَ آ یک حال کارے ۔ 2016 ءِ لبزانکی داد ءِ تنیگت ءَ جار جنگ نہ بوتگ۔