جہندم

| وقتِ اشاعت :  


آئی چماں اجبیں جستے ظاہر بوت کہ کس ءَ انگت ءَ نہ ماراتگ ۔ کساب وتی کار ءَ کنگ ءَ ات ۔ کارچ گوشت ءَ کپ کپ کنگ ءَ ات۔چہ گوشتانی ٹکراں قیمہ جوڑ بوہگ ءَ ات۔سہر ءُُ سبزیں نوٹ زورگ ءُُ دئیگ بوہگ ءَ اِتاں ۔ ہما پیر مرد کہ آئی ءِ دیم کرنانی جہدے ءَ چہ بیزاری ات آئی ءِ دیم ءِ کرچ ہم ظاہر اتاں اے ہما مرد ات کہ آئی چماں اجبیں جستے ظاہر بوت کہ کس ءَ انگت ءَ نہ ماراتگ۔وہدءِ زوراکیں دستاں زبہر بوتگیں مردم ،دکان ءِ ٹنگ اتگیں گوشتاں چارگ ات ۔



کیچ ءِ ہار آماچیں مہلوک ءُُ حکومت

| وقتِ اشاعت :  


مکران ءَ 12 سال ءَ قحط ءُُ ڈکال ءَ پد یک جوانیں ہور ءُُ بارانے اتک کہ آئی ءَ مکران ءِ سوتکگیں ڈن ءُُ پٹ ، ڈگار ءُُ بست ،بل ءُُ کمبیل آپدار کت انت۔ بلئے ابرمی ہچ شے بنی آدم ءِ دست رس ءَ نہ انت پمشکہ دورسریں کوران آپ کت ءُُ بازیں بازار ءُُ بندے بُرت۔



آریپیس(چارمی بہر)

| وقتِ اشاعت :  


پدا حادث پاد آتک،اوشتات،آمزن بالاد ءُُ شتنگے اَت۔ آئی ءَ جہل ءَ آرپیئس چارات ءُُ درائنت۔’’من تئی شررنگیں لوگ بانک ءَ یلہ کناں،یکے واپہ وتی دوستگیں رشنادیمیں ناکو زہگ اپولوءِ حاترا۔بلئے من،ہؤ من کہ بے رحمی ءَ نامداراں مرچی یک رحم دلی یے وتی نام ءَ کناں ءُُ پہ گچینی کہ وہدے تئی گپ منی تب ءَ نہ کپ انت۔ نوں دلگوش بو آرپیئس۔



ہور ءُُ بارانءِ وشیں تباہی

| وقتِ اشاعت :  


بلوچستان ءَ گوستگیں دہ سالاں پد واجہ حدا ءَ وتی رحمتانی گنج پچ کتگ ءُُ جوانی ءَ زمین ءِ تُن پروشتگ۔بلوچستان ءِ چشیں ہندو جاہ یے پشت نہ کپتگ کہ آہوداں ہور ءُُ باران ءَ نہ گورتگ ۔ بلوچستان ءِ بنجاہی شہر بزاں کوئٹہ ءَ مدتے ءَ پد جوانیں برف گواری یے ہم بوتگ ءُُ مردماں چرے برف گواری ءَ تب وشی کتگ۔



بلوچستان ءِ دودمان

| وقتِ اشاعت :  


بقول ء یک سنگتے ءِ کہ مرچاں بلوچستان ءِ روتاکاں بٹاک بازی ءُُ گلاہ ءُُ توسیپ ءَ ابید دگہ ہچ گندگ نہ بیت بلئے بیا کہ گوستگیں روچاں چہ ہمے بٹاک ءُُ توسیپاں یک انچیں حالے دیست کہ دل ءَ گُشت ایشی ءِ باروا الم ءَ چیزے بہ نویساں۔



بلوچستان ءِ بنجاہی شہر ءُُ دگّانی سرابارانی آپ

| وقتِ اشاعت :  


بلوچستان ءِ بنجاہی شہر بزاں کوئٹہ ءِ اے دگہ جیڑگاں بل کہ آوانی گیشواری ءَ باریں دگہ چنت سال ءُُ دگہ چنت رہشون ءِ پکاری بیت ۔بلئے یک دگہ مستریں جیڑگے کہ ہورءُُ بارانی موسماں لس مہلوک ءَ دیم ءَ کیت انت آ روڑءُُ دگّانی سرءِ گٹری آپانی اِنت ۔



عطاشاد ءِ کسمانکاری ازم

| وقتِ اشاعت :  


فبلوچی ءُُ اردو لبزانک ءِ یک شاعرے ءِ جہت ءَ پجارگ بیت۔ اگاں کسے بہ گشیت کہ آئی ءِ شاعری ءَ وتی یک جتائیں دروشمے پیداک کتگ کہ آ ’ عطا ازم ‘ انت تہ رد نہ انت۔



بلوچ دودمان ءُُ دومارچ

| وقتِ اشاعت :  


اے گشگ رد نہ انت کہ دود ءُُ ربیدگ ہرقومے ءِ بنی پجار اِنت۔ہمک راج ءِ وتی چیزے رسم ءُُ رواج بنت کہ ہمیشاں بلوچی ءَ دود ءُُ ربیدگ گش اَنت ۔ ربیدگانی پہازگی وَ حکومت ءِ کار اِنت کہ آوتی ربیدگی چیز ءُُ جاہ ءُُ ہندانی چارگ ءَ بہ کنت ءُُ آواں چہ پُرشت ءُُ پروش ءَ بہ رکین ایت ۔ وتی ہمادرائیں ربیدگی چیزانی پہازی ءَ بہ کنت کہ آئی ءِ دپتر ی پجار انت ۔ اے کار گوں لس مہلو ک ءَ بوت نہ کنت کہ آوتی درائیں ربیدگی شئے ءُُ ازباباں یکجا بہ کنت ۔بلئے حکومت ءُُ راجی ہما کماش ءُُ مسترکہ آوانی گوما اے کار پہ جوانی ءَ بوت کنت آاے کار ءَ پہ ڈولے کت کناں ۔



اکیڈمک رپورٹ

| وقتِ اشاعت :  


بلوچی اکیڈمی کوئٹہ بلوچستان ءِ مستریں ادارگ اِنت۔اے ادارگ ءَ انوگاں داں شش سد کتاب چھاپ کرتگ ۔بلوچی اکیڈمی ءِ وائس چئیرمین سنگت رفیق ءِ کماشی ءَ24.2.2019 ءَ ایڈیٹرانی یک دیوانے اکیڈمی ءَ جم دارگ بوتگ اَت۔ہمے دیوان ءَ بلوچی اکیڈمی ءِ شنگکاری کارگشاد عیبتان دشتی ءِ ہمرائی ءَ ایڈیٹنگ گروپ ساڑی اَت ۔اے دیوان ءِ مول ءُُ مراد کتابانی جوان چارگ ءُُ تپاسگ اَت۔



دمگی جیڑگ :حکومت ءِ بے سمائی

| وقتِ اشاعت :  


۱۹۵۰ ءَ وہدے نوکر شاہی ءَ خواجہ نظام الدین ءِ حکومت ھلاس کت ہما روچ ءَ پد نوکرشاہی ءُُ آئیءِ کاردار دمگی جیڑگانی حلاپ ءَ کار بندات کت ۔اولی روچ ءَ ایشانی کوشش ہمے بوتگ کہ پاکستان ءَ یک طرزی حکومت بہ مانیت ءُُ وفاق بنگوج کنگ بہ بیت۔